Dergi 128

139

TBB Dergisi 2017 (128)

Gökhan Yaşar DURAN

bini durdurduğu, bu hususta Afşin Kaymakamlığına yazı yazılmasını ve yüküm-

lüye de yüksek okula kaydında askerlik yönünden sakınca bulunmadığına dair

belge verilmesini sağladığı, ayrıca yurt dışında bulunan ve yoklama kaçağı olarak

aranmakta olan S.G. isimli şahsın yerine kardeşi H.G.’in resmini evraka yapıştır-

mak ve H.G.’i doktora muayene ettirmek suretiyle S.G.’in son yoklama işlemlerini

tamamlattırdığı ve anılan yükümlünün yoklama kaçağı durumunu sona erdirdiği

ve bu hususta Afşin Kaymakamlığına yazı yazılmasını ve yurt dışına çıkmasın-

da askerlik yönünden sakınca olmadığına dair belge verilmesini sağladığı, sanık

H.G.’in de kardeşinin isim ve kimlik bilgileri yazılı ancak kendi fotoğrafı yapıştı-

rılmış belge ile kardeşi S.G.’in son yoklama muayenesini yaptırdığı…Askerî Ceza

Kanunu’nun 81 nci maddesinde, “askerlikten kurtulmak için hile yapmak” suçu-

nun oluşması için failin eylemlerinin, “askerlikten büsbütün veya kısmen kurtul-

mak” kastına yönelik olması kanuni unsur olarak öngörüldüğünden ve dava ko-

nusu olayda da büsbütün kurtulmaya yönelik bir eylem bulunmadığından sanık-

ların eylemlerinin askerlikten kısmen kurtulmak kapsamında kabul edilip edile-

meyeceğinin belirlenmesi gerek(tiği), “Kısmen” sözcüğü “kısmi olarak” anlamına

gelen ve arapça “kısm” sözcüğünden türetilmiştir. “Kısm/Kısım” ise, “parçalara

ayrılmış bir şeyin her bölümü, bölük, kesim” anlamına gel(diği), (Meydan Laro-

usse Cilt 7 S.265). Sözcüğün bu anlamı karşısında; askerlik hizmetinden “kısmen

kurtulmak” amacına yönelik fiilerin askerlik hizmetinin bir bölümünden kurtul-

mayı hedef alması gerektiği, bunu hedef almayan ve askerlik işlemlerinin gecikti-

rilmesine yönelik eylemlerin bu kapsamda kabul edilemeyeceği, … Bunun aksine

bir düşünce ile ve askerlik hizmetinin geç yapılmasını da “kısmen kurtulmak”

olarak kabul etmek, ancak yorum yoluyla mümkün olabilece(ği), Maddi ceza hu-

kukunda yorum yoluyla kanunen tarif edilmiş bir suç tipinin kapsamının genişle-

tilmesine olanak bulunmadığından, askerlik hizmetinin geç yapılmasına yönelik

fiillerin As.C.K.nun 81 nci maddesinde tanımlanan suçu oluşturduğu(nun) kabul

edileme(yeceği), Nitekim, bu tür fiillerin müeyyideleri AsCK.nun 63 ncü madde-

sinde düzenlendiği gibi, bu sırada işlenmiş sahtecilik v.s. suçlar söz konusu ise

bunlar hakkında genel hükümlerin uygulanacağı” açıklanmıştır. Bu durumda suç

failleri AsCK 63 yanında ayrıca TCK sahtecilik hükümleri gereğince cezalandırı-

lacaktır’

(As.Yar.DK.

, 18.03.1999 tarih 1999/28-57 E-K., As.Yar.Der., S.13, Y.2001,

s.197-198, Duran ‘Askerlîkten Ceza Hukukunda Askerlikten Kurtulmak İçin Hile

Yapmak Suçu (AsCK m.81)’, s.349). Buna karşılık Askerî Yargıtay’ın aksi yönde

de kararlarına rastlamak mümkündür: “Sanık adına çıkarılan son yoklama çağrı

pusulasının 24.6.1993 tarihinde teyzesinin oğluna tebliğ edilerek 27.7.1993 tari-

hinde son yoklamasını yaptırmak üzere Askerlik Şubesinde hazır bulunmasının

istendiği, ancak, zamanında son yoklamasını yaptırmaması nedeniyle Arpaçay

Askerlik Şubesince yoklama kaçağı olarak takibe alınan sanığın, maddî bir be-

del karşılığında tanımadığı kişilerden elde ettiği, İstanbul Beykoz Fevzi Çakmak

Lisesinde öğrenci olduğuna dair 9.9.1994 tarihli sahte öğrenci durum belgesini

İstanbul Kadıköy Askerlik Şubesi Başkanlığına ibraz ettiği, müteakiben bu bel-

genin sahteliği anlaşılamayarak askerliğin 1111 sayılı Kanunun 87’nci maddesi

uyarınca ertelendiği, bu sürenin sonunda öğrenci olduğuna dair bir başka belge

ibraz etmediğinden 1995 yılından itibaren tekrar yoklama kaçağı olarak aranmaya

başlanan sanığın birkaç gün üst üste Kadıköy Askerlik Şubesi Başkanlığının bah-

çesine geldiği ve 1994 yılında kendisine sahte öğrenci durum belgesi tedarik eden

kişileri aradığı, bir süre sonra bu kişilerden birine şube bahçesinde rastlayarak

bu kez yine sahte bir öğrenci durum belgesi tedarik ederek, 13.10.1995 tarihli bu

belgeyi Kadıköy Askerlik Şubesi Başkanlığına ibraz ettiği ve bu belgedeki sahte-

ciliğin farkına varılamayarak işleme konulduğu ve sanığın askerliğinin 31.10.1996