Dergi 129

263

TBB Dergisi 2017 (129)

Belin KÖROĞLU ÖLMEZ

verilebilmesi, işletmelerin finansmana ulaşımlarının kolaylaştırılması

ve rekabet güçlerinin arttırılması amacıyla ticarî işletme rehnine iliş-

kin yeni bir düzenleme yapmıştır.

Buna göre; 28.10.2016 tarihli Resmi

Gazete’de yayımlanan ve 01.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren 6750 sa-

yılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu ile TİRK ilga edilmektedir.

I. TİCARİ İŞLETME REHNİ

Ticarî işletmelerdeki taşınırlar üzerinde rehin hakkı kurulmasına

ilişkin TİRK’te, ticarî işletmelerin bir bütün olarak rehin hakkına konu

olması imkânı getirilmiştir. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu

uyarınca ise kural olarak 5’inci maddenin 1’inci fıkrasında sayılı un-

surlar üzerinde rehin hakkı kurulmakta; ancak bu unsurların borcu

karşılayamaması hâlinde ticarî işletme veya esnaf işletmesinin tama-

mı üzerinde rehin hakkı kurulması mümkün olmaktadır. Ticari İşlem-

lerde Taşınır Rehni Kanunu’nun 2’nci maddesinin 1’inci fıkrasının (ı)

bendine göre rehin hakkı, taşınır varlık üzerinde zilyetliğin devrine

gerek olmaksızın kurulmaktadır.

II. REHNİN KURULUŞU

Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’nun 4’üncü maddesinin

1’inci fıkrasına göre rehin hakkı, rehin sözleşmesinin sicile tescili ile

kurulmaktadır. Buna göre, öncelikle taraflar arasında geçerli bir rehin

sözleşmesi düzenlenmeli ve bu sözleşme, 2’nci maddenin 1’inci fıkra-

sının (k) bendi uyarınca “

Bakanlık tarafından kurulan ya da kurdurulan ve

mevzuatı uyarınca kendi özel siciline tescili zorunlu olanlar dışındaki taşınır

varlıklar üzerinde, bu Kanun kapsamında tesis edilecek rehinlere ilişkin tescil,

terkin, değişiklik gibi tüm iş ve işlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirildiği

ve sunulduğu merkezi ve aleni Rehinli Taşınır Sicili

” şeklinde tanımlanan

sicile tescil edilmelidir.

Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Genel Gerekçe,

tr/d26/1/1-0753.pdf, (E.T: 09.11.2016). Nitekim bu husus, Ticari İşlemlerde Taşı-

nır Rehni Kanunu’nun 1’inci maddesinin 1’inci fıkrasında “Bu Kanunun amacı;

teslimsiz taşınır rehin hakkının güvence olarak kullanımının yaygınlaştırılması,

bu rehne konu taşınırların kapsamının genişletilmesi, taşınır rehninde aleniyetin

sağlanması ile rehnin paraya çevrilmesinde alternatif yolların sunulması suretiyle

finansmana erişimi kolaylaştırmaktır” şeklinde ifade edilmektedir.