Dergi 129

269

TBB Dergisi 2017 (129)

Belin KÖROĞLU ÖLMEZ

sözleşmesinde bulunması zorunlu olan unsurlar, Ticari İşlemlerde Ta-

şınır Rehni Kanunu’nun 4’üncü maddesinin 6’ncı fıkrasında; rehin söz-

leşmesinin tarafı, borcun konusu, miktarı, miktarı belli değilse rehnin

ne miktar için güvence teşkil ettiği, ödenecek para cinsi

ve rehnin

azami miktarı, rehne konu varlık

ile bu varlığın ayırt edici özellikle-

rini belirten seri numarası, markası, üretim yılı, şasi numarası, belge

seri numarası, varsa GTİP ya da PRODTR sanayi ürünü kodu gibi hu-

suslar olarak sayılmaktadır. Bu unsurlara ek olarak, Ticari İşlemlerde

Rehin Hakkının Kurulması ve Temerrüt Sonrası Hakların Kullanılma-

sı Hakkında Yönetmelik’in 9’uncu maddesinin 1’inci fıkrası uyarınca

rehin sözleşmesinde; rehin kuruluşunda belirlenen rehin sistemi ile

sabit derece sisteminin kabul edilmiş olması hâlinde derecenin itibari

değeri ve rehin alacaklısının derece ve sırasının, bir değerleme yapıl-

mış ise taşınır varlığının tespit edilen değerinin, varsa temerrüt du-

rumunda mülkiyeti devralma hakkının kullanılacağı kaydının, rehin

hakkının Sicile tescilinden doğan masrafların hangi tarafa ait olduğu-

nun da yer alması gerekmektedir.

C. Tescil

Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’na göre rehin hakkının

doğumu için rehin sözleşmesinin düzenlenmesi yeterli olmayıp bu

sözleşmenin sicile tescil edilmesi gerekmektedir. Nitekim Ticari İş-

lemlerde Taşınır Rehni Kanunu’nun 4’üncü maddesinin 1’inci fıkrası

uyarınca rehin sözleşmesinin sicile tescili, kurucu etkiye sahiptir. İlgili

Kanun kapsamında bahsedilen sicil, Rehinli Taşınır Sicili olup 8’inci

Bu düzenleme ile TİRK m. 6’da yer alan “(…) alacağın Türk Lirası olarak miktarı

(…)” ifadesi nedeniyle ortaya çıkan, rehnin yabancı para üzerinden kurulup kuru-

lamayacağına ilişkin tartışmalar sona ermektedir. TİRK dönemindeki tartışmalar

için bkz. Arkan, s. 53, dn. 1; Erdem, s. 50; Poroy/Yasaman, s. 64; Seza Reisoğlu,

“Ticari İşletme Rehni ve Son Yasal Düzenleme”,

Bankacılar Dergisi

, S. 47, 2003, s.

113; Ülgen/Helvacı/Kendigelen/Kaya/Nomer Ertan, s. 244.

TİRK döneminde, menkul işletme tesisatının tamamının rehin sözleşmesinde gös-

terilmesi zorunlu olduğundan, bu unsurlardan birkaçının sözleşmede yer alma-

ması hâlinde bu eksikliğin rehin hakkının kurulmasını engelleyip engellemeyece-

ği tartışmalıydı. Tartışmalar için bkz. Bozer/Göle, s. 28; Erdem, s. 51; Erten, s. 85;

Poroy/Yasaman, s. 62-63; Reisoğlu, s. 111; Şener, s. 33; Ülgen/Helvacı/Kendige-

len/Kaya/Nomer Ertan, s. 240. Ancak, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu

ile zorunlu unsur kavramı kaldırılmış olup m. 5’te sayılan unsurlardan biri ile de

rehin kurulabilmesi mümkündür.