Dergi 130

123

TBB Dergisi 2017 (130)

Ersin ŞARE

Teşebbüs aşamasında kalsa da fail suç işleme iradesini ortaya koy-

muştur. Sübjektif teori taraftarları failin bu iradesinin antisosyal oluşu

nedeniyle cezalandırılması gerektiğini savunmuşlardır.

Ancak bu

görüşe taraftar olunduğunda işlenemez suçun cezalandırmama ne-

deninin açıklanamayacağı ifade edilmiştir.

Zira işlenemez suçta fail,

suç işleme iradesini ortaya koymasına rağmen cezalandırılmamakta-

dır. Ayrıca yalnızca suç işleme iradesinin esas alınmasının hazırlık ha-

reketlerinin de cezalandırılması sonucunu doğurabileceği ifade edil-

miştir.

Objektif teoriye göre, teşebbüs aşamasında kalan fiilin cezalandı-

rılmasının nedeni, failin fiilinin kanunda düzenlenen norm tarafın-

dan korunan hukuki menfaati tehdit etmesidir. Bu teoride suçun ob-

jektif unsuru olan fiil ve bu fiilin hukuki konuyu tehlikeye sokması

esas alınmaktadır.

Failin tehlikelilik gösterdiği ancak fiilinin hukuki

konuyu tehlikeye sokmadığı durumlarda, faile ceza verilmesi gerekir-

ken; bu teorinin kabulü halinde failin, ceza almayabileceği ifade edil-

miştir.

Bu iki teorinin birbirini tamamlamakta olduğunu ve teşebbüs

halinde kalmış suçun cezalandırma nedeni oluşturduğunu söyleye-

biliriz. Suça teşebbüs hükmüne kanunda yer verilerek cezalandırıl-

masının nedeni, failin gerçekleştirmiş olduğu fiille hem suç işleme

iradesini ortaya koyması hem de icra hareketine başlayıp tamamlaya-

madığı ya da neticeyi gerçekleştiremediği halde fiiliyle kanunun koru-

duğu hukuki menfaati tehlikeye sokmasıdır.

Kanun koyucu bu gibi

er, Suça Teşebbüs, İstanbul/1994, s. 48 vd. Sözüer karma teoriler yerine uzlaştırıcı

teoriler ifadesini kullanmıştır, Soyaslan (Teşebbüs Suçu), s. 26 vd.

İpekçioğlu, (Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs), s. 40, Sözüer, (Suça Teşeb-

büs) s. 81, Soyaslan (Teşebbüs Suçu) s. 30.

Soyaslan (Teşebbüs Suçu), s. 32. Bazı ceza hukuku sistemlerinde işlenemez suç

cezalandırılmaktadır ya da fail hakkında güvenlik tedbiri uygulanmaktadır.

Soyaslan, (Teşebbüs Suçu), s. 32, Sözüer, (Suça teşebbüs), s. 81, Önder, (Ceza Hu-

kuku Genel Hükümler), s. 396: Önder’e göre, subjektif teori teşebbüsü hazırlık

hareketlerine doğru genişletir. Mutlak işlenemez suçta teşebbüs halinin varlığını

kabul eder.

İpekçioğlu, (Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs), s. 38.

Adem Sözüer, Suça Teşebbüs, Kazancı Yayınevi, İstanbul/1994, s. 126: “failin

dolu zannettiği gerçekte ise boş olan mağdurun cebine el atması durumunda so-

mut objektif bir tehlike yoktur”

Mehmet Emin Artuk/Ahmet Gökçen/Ahmet Caner Yenidünya, Ceza Hukuku

Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, 7. Baskı, Ankara/2013, s. 557.