129 / 457
128
Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs
Teşebbüs derecesinde kalmış suçta, icra hareketine başlanmış an-
cak failin elinde olmayan nedenlerle netice gerçekleşmemiştir. Failin,
hedeflediği neticeyi gerçekleştirememesi nedeniyle suça teşebbüs ile
olası kast bir arada bulunamayacaktır.
37
Zira olası kastın varlığı neti-
ce ile belirlenecektir.
38
Fail, öldürmeyi istediği, mağdura ateş etse ve
kurşun mağdurun hemen yanında bulunan, zarar görmesi muhtemel
olan kişiye isabet edip yaralasa, mağdur yönünden kasten öldürmeye
teşebbüs ve mağdurun yanında bulunan ve yaralanan kişi yönünden
ise olası kastla yaralama suçunun işlendiği kabul edilecektir.
39
Mağdu-
run yanında bulunan kişinin ölmesi durumunda ise fail, olası kastla
öldürme suçundan sorumlu olacaktır.
40
37
Olası kast ile teşebbüsün bir arada bulunamayacağına ilişkin görüş için bkz. Ar-
tuk/Gökçen/Yenidünya, (Ceza Hukuku Genel Hükümler), s. 560; Centel/Zafer/
Çakmut, (Türk Ceza Hukukuna Giriş), s. 442.
38
Dönmezer/Erman, (Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku), s. 417, Farklı görüş için bkz.
Öztürk/Erdem, (Ceza Hukuku), s. 323. Sözüer olası kast ile teşebbüsün bir arada
bulunabileceğini ifade etmektedir. “Failin bir neticeyi gerçekleştirmek isterken,
bu neticeye zorunlu olarak bağlı bulunan neticeler bakımından doğrudan kast
söz konusudur. Ancak failin gerçekleştirmek istediği asıl neticeye zorunlu olarak
bağlı olmayan, fakat gerçekleşme imkân ya da ihtimali çok yüksek olan ikinci ne-
ticelerin kabullenilmesi durumunda olası kast vardır. Kalabalık bir topluluğun
içinde bulunan kişiye tabancayla birçok kez ateş eden fail, başka kişilerin ölebile-
ceğini öngörüyor ve öngörmesine rağmen bu neticenin gerçekleşmesine rıza gös-
terip fiiline devam ediyorsa olası kastla adam öldürmeye teşebbüsten sorumlu
tutulabilecektir.” Bkz. Sözüer, (Suça Teşebbüs), s. 163.
39
Olası kast ile teşebbüssün bir arada bulunamayacağına ilişkin karar için bkz. Yar-
gıtay 1. Ceza Dairesi 22.04.2008 tarih ve 2007/8238 Esas 2008/3250 Karar: “Sanı-
ğın şoför mahallindeki eniştesi katılana öldürmek maksadıyla 5-6 el ateş etmesi
sonucunda katılanın yanında bulunan mağdurların yaralandığı olayda, sanığın
katılanın yanında bulunan mağdurların da isabet alıp yaralanabileceğini ya da
ölebileceğini öngörmesine rağmen atışlarına devam ederek mağdurların yaralan-
masına neden olduğu, sanığın mağdurlara yönelik eylemlerinin olası kastla yara-
lama suçunu oluşturduğu anlaşıldığı halde, olası kastla öldürmeye teşebbüsten
hüküm kurulması” Benzer karar için bkz. Yargıtay 1. Ceza Dairesi 28.09.2010 tarih
ve 2010/4779 Esas 2010/6137 Karar.
40
Ersan Şen, Yeni Türk Ceza Kanunu Yorumu, Cit I, Vedat Kitapçılık, İstanbul/2006,
s. 107. Kanaatimizce fail, öldürmek için mağdura ateş etse ve kurşun mağdura
ve yanında bulunan kişiye isabet etmese, failin mağdura yönelik fiili yönünden
kasten öldürmeye teşebbüs etme suçundan sorumlu olması mümkün ise de, mağ-
durun yanında bulunan kişi yönünden olası kastla yaralama ya da öldürmeye
teşebbüs suçlarından sorumlu olması mümkün değildir. Zira failin mağdurun ya-
nındaki kişiye yönelik doğrudan öldürme ya da yaralama kastı yoktur ve ancak
zararlı netice gerçekleşirse failin kastı belirlenebilecek ve fail bu neticeden sorum-
lu olacaktır.