192 / 457
191
TBB Dergisi 2017 (130)
Zeynep GÜDÜK
başkanının (TBK m.369) kusursuz sorumlulukları gösterilebilir. Tar-
tışmalı olmakla beraber yapı malikinin sorumluluğu (TBK m.69) da
burada örnek olarak sayılabilir. Hakkaniyet ilkesine göre bazı kişilerin
kusuru bulunmasa da doğan zarardan hakkaniyet gereği sorumlu tu-
tulması kabul edilmektedir. Bu sorumluluk türünde sorumlu kişinin
kurtuluş kanıtı getirme olanağı vardır. Tehlike ilkesine göre ise, baş-
kalarının can ve mal güvenliğini tehdit eden ve zarar oluşturabilen
tehlikeli faaliyetler ya da nesneler dolayısıyla kabul edilen bir ilkedir.
Bu sorumluluk türünde kurtuluş kanıtı getirme olanağı yoktur.
Hukukumuzda kusursuz sorumluluk, İsviçre Hukuku’nda oldu-
ğu gibi “olağan sebep sorumluluğu” ve “tehlike sorumluluğu” şeklin-
de ikiye ayrılmaktadır
16
. Ancak, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun
“Kusursuz Sorumluluk” üst başlığı altında “Hakkaniyet Sorumlulu-
ğu” alt başlıklı 65. maddesine göre;
“Hakkaniyet gerektiriyorsa; hâkim,
ayırt etme gücü bulunmayan kişinin verdiği zararın, tamamen veya kısmen
giderilmesine karar verir.”
şeklinde yeni bir düzenleme yapmış olup, so-
rumluluk hukukunda hakkaniyet sorumluluğu da kusursuz sorumlu-
luk hali olarak düzenlenmiştir.
17
1.2.1. Olağan Kusur Sorumluluğu
Olağan kusur sorumluluğu, kusur sorumluluğunun en hafif bi-
çimini oluşturur ve kusur sorumluluğu ile tehlike sorumluluğunun
arasında yer alır.
“Nezaret ve ihtimam gösterme yükümlülüğünden doğan
sorumluluk, özen sorumluluğu, olağan kusursuz sorumluluk, alelade olağan
sebep sorumluluğu ve kurtuluş kanıtı getirilebilen olağan sebep sorumluluğu”
olarak da ifade edilmekte olup genel anlamıyla, tehlike sorumluluğu
ve fedakârlığın denkleştirilmesi dışında kalan, kusura dayanmayan
sorumluluk durumlarını ifade etmek için kullanılır.
18
Olağan kusur sorumluluğu, basit olağan kusur sorumluluğu ve
ağırlaştırılmış olağan kusur sorumluluğu olmak üzere ikiye ayrılmak-
16
Oğuzman/Öz, s.131, Ateş, s.70. Bu ayrımın yanı sıra hakkaniyet sorumluluğu,
gözetim ve özen gösterme yükümünden doğan sorumluluk ve tehlike sorumlu-
luğu şeklinde üçlü ayrıma tabi tutanlar da bulunmaktadır. Bak. Selahattin Sulhi
Tekinay/Sermet Akman/Haluk Burcuoğlu/Atilla Altop, Borçlar Hukuku Genel
Hükümler, Yedinci Baskı, İstanbul, 1993, s.498.
17
Kılıçoğlu, s.313, 316; Demir, s.67.
18
Demir, s.67; Eren, Borçlar Hukuku, s.452.