223 / 457
222
Türk Mevzuatında Çevreyi Kirletenin Hukuki Sorumluluğu
uyumlaştırılmasıyla eksikliklerin giderileceği kanaatindeyiz. Bu çer-
çevede çevresel sorumluluk kurallarının açıkça yer aldığı ve AB Çevre
mevzuatı uyumu kapsamında çıkarılması konusunda taahhütte bu-
lunduğumuz “Çevresel Sorumluluk Hakkında Kanun”un yürürlüğe
konulması çok önemlidir. Bu kanunda çevresel sorumluluğun temel
esaslarını belirleyip, çevresel sorumlulukla ilgili temel kavramların
tanımına yer verilmesi ve çevresel sorumluluğu doğuracak faaliyetleri
içeren bir listenin de eklenmesi yararlı olacaktır.
Çevre Kanunu’nda hukuki sorumluluk açısından önemli eksik-
likler bulunmaktadır. Çevre Kanunu’nda çevresel zarar kavramının
tanımına yer verilmemesi hem uygulamada bir takım sorunlara yol
açarken, hem de çevresel zararın dar anlamda zarar olarak yorumlan-
ması neticesinde çevreyi korumakta eksik kalmaktadır.
Çevre Kanunu’nun 28. maddesinde de ciddi eksiklikler göze çarp-
maktadır. 28. maddenin sadece özel hukuka ilişkin bir sorumluluk
anlayışını benimseyip, çevresel sorumluluğu şahsa veya mala ilişkin
özel bir hakkın ihlaline bağlayarak, saf çevresel zararların sorumluluk
kapsamı dışında bırakması, bu düzenlemenin en önemli eksiklikle-
rinden biridir. Bu eksiklikten dolayı gerçek anlamda çevre korunması
gerçekleşememektedir. Kişilerin şahsi veya malvarlığı haklarının ihla-
li sonucunu doğuracak çevresel zararların yanında Çevresel Sorumlu-
luk Direktifi hükümlerinden yararlanarak toprak, biyolojik çeşitlilik,
hava ve sulara yönelen saf çevresel zararların da sorumluluk kapsa-
mına alınması, mevzuatımızdaki önemli bir boşluğun doldurulmasını
sağlayacaktır. Böylece çevresel zararlar bakımından gerçek koruma
sağlanabilecektir. ÇK m.28’de ortaya çıkmış çevresel zararın doğuraca-
ğı hukuki sonuç olarak sadece zararın tazminine yer verilerek, zararın
giderilmesine ve eski hale getirilmesine ilişkin hükümlerin bulunma-
ması, bu düzenlemedeki çok önemli eksikliklerden bir diğeridir. Bu
durumda çevre zararı tam giderilemez, çevre için gerekli koruma ve
sürdürülebilirlik sağlanamaz.
143
Bu hukuki boşluğun doldurulmasın-
da da Çevresel Sorumluluk Direktifi’nin iyileştirici ve tamamlayıcı
tedbirleri içeren hükümlerinden faydalanılabilir.
143
Güneş, s.106.