131

100

Disiplin Soruşturmalarında Memurun Akıl Sağlığının, Alkol Alıp Almadığının Rızası Olmaksızın...

sorumluluğu doğması hallerine özgü olup, memura yönelik bu tür bir

rıza dışı kan örneği alma eyleminin hukuka uygun sayılması, kişilik

haklarına ve vücut bütünlüğüne saldırı iddiası ile memurun tazminata

hak kazanmasına engel olacaktır. Bu eylemin suç oluşturup oluştur-

mayacağı ceza hukukunun konusuna girmektedir.

Ceza hukuku açısından rızası dışında alkol testine tabi tutulan ya

da kan örneği alınan memura yönelik eylem ise, eylemin işlenişinde-

ki saik, fiilin işleniş şekli gibi durumlara göre farklılık arz edebilecek

olup, asıl burada üzerinde durulması gereken, bu tür bir eylemde hu-

kuka uygunluk sebeplerinin varlığı ihtimalinin değerlendirilmesidir.

5275 sayılı TCK 24/1. maddesi uyarınca kanun hükmünü yerine geti-

ren kimseye ceza verilmez. Kanunun belli statülerde olan kişilere gö-

revleri ile ilgili ve görevlerinin verdiği yetki sınırları içinde yaptıkları

hareketler hukuka aykırı olmayacaktır.

4-Devlet Memurları Kanunu Açısından Değerlendirme

Devlet memurunun göreve sarhoş gelme halinin tespitinde ceza

muhakemesi kuralları ve karayolları mevzuatının kullanılamayacağı

göre soruna 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu penceresinden çö-

züm bulmak gerekecektir. 657 sayılı Kanun’un “Amir durumda olan

devlet memurlarının görev ve sorumluluklar” başlığını taşıyan 10/1.

maddede “

Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde

kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz

olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmek-

ten, hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli sorumludurlar.

”

düzenlemesine yer verilmiştir. Dolayısıyla amirin, memurun görev

başında alkollü bulunmamasını sağlamaya ve bu durumu takip ve

kontrol etmeye yönelik kanun hükmünün gereğini yapması, bu doğ-

rultuda da memurun durumunun tespiti için alkol testi ve kan örneği

alınması yoluna başvurulması şeklindeki işlem ve bu işleme binaen

yapılan eylemler hukuka uygun kabul edilecek ve amir bu kapsamda

alkol tespitine yönelik işlemleri gerçekleştirebilecek, ayrıca bu işlem-

lere dayanarak yapılan eylemler de suç oluşturmayacaktır. Aksine ka-

nun hükmünün gereğini yerine getirmeyen amirin sorumluluğu orta-

ya çıkabilecek olup, konu ile ilgili olarak Sayıştay tarafından verilen bir

Öztürk/Erdem, s.214