

118
(Marksist Kuram Açısından) Kapitalist Düzende İdare Hukuku ve Kuramın Görüşlerinin ...
Marx ve Engels, burjuvazinin, tarihte sonderece devrimci bir rol oy-
nadığını, burjuvazinin, üstünlüğü ele geçirdiği her yerde bütün feodal,
ataerkil, pastoral ilişkilere son verdiğini, insanı “doğal efendileri”ne
bağlayan çok çeşitli feodal bağları acımasızca kopardığını ve insan ile
insan arasında çıplak çıkardan, katı nitelikteki nakit ödemeden başka
hiçbir bağ bırakmadığını, dinsel tutkuların, şövalyece coşkunun, dar
kafalı duygusallığın kutsal titreyişlerini, bencil hesapların buzlu sula-
rında boğduğunu, kişisel değeri, değişim değerine dönüştürdüğünü
ve sayısız yok edilemez ayrıcalıklı özgürlüklerin yerine o biricik insaf-
sız özgürlük olan ticaret özgürlüğünü koyduğunu, tek bir sözcükle,
dinsel ve siyasal yanılsamalarla maskelenmiş sömürünün yerine açık,
utanmaz, dolaysız, kaba sömürüyü koyduğunu belirtmektedirler. Ya-
zarlar, burjuvazinin şimdiye dek saygı duyulan ve saygın olarak kabul
edilen bütün mesleklerin halelerini söküp attığını, doktoru, avukatı,
din adamını, şairi, bilim adamını kendi ücretli emekçileri durumuna
getirdiğini savunmaktadırlar.
10
Marx ve Engels, burjuva sınıfının her gelişme aşamasına karşılık
gelen bir siyasal ilerlemesinin eşlik ettiğini, genel olarak bütün mo-
narşilerin temel taşı olan burjuvazinin, en sonunda, modern sanayinin
ve dünya pazarının kurulmasından bu yana, modern temsili devlette
siyasal egemenliği bütünüyle el geçirdiğini, çağcıl devlette yürütme-
nin, tüm burjuvazinin ortak işlerini yürüten bir
komiteden
başka bir şey
olmadığını ifade etmektedirler.
11
Yapılan bu açıklamalardan anlaşılacağı üzere Marksistler işlevsel
idare tanımında olduğu devletin toplumun günlük gereksinimlerini
karşılama doğrultusunda çalışacağı esasını kabul etmemekte, yürüt-
menin burjuvazinin işlerini gören bir araç olduğu görüşünü benimse-
mektedirler. Marksistler, ayrıca, yapılan geniş ve dar anlamda idare
hukuku tanımlarını da kabul etmemekte ve yapılan bu tanımlar içe-
risinde geçen “devlet” ve “hukuk” kavramlarına da farklı anlam yük-
lemektedirler. Konunun daha iyi kavranabilmesi için öncelikle Mark-
sistlerin devlet ve hukuk hakkındaki görüşlerinin irdelenmesi uygun
olacaktır. Yine idare hukuku, klasik olarak kamu hukukunun içerisin-
ları, Altıncı Baskı, Ankara 2005, s. 116-117.
10
Marx ve Engels, Komünist Manifesto ve Komünizmin İlkeleri, s. 119-120.
11
Marx ve Engels, Komünist Manifesto ve Komünizmin İlkeleri, s. 118-119.