131

306

Hekimin Hizmetten Çekilme Hakkı

Öte yandan buradaki kişisel sebeplerin mutlaka hekimin iç dün-

yasındaki olumsuzluklardan kaynaklanması da gerekmez. Örneğin

hekimin çok sevdiği oğlunun tedavisine yönelik hizmetten çekilmesi

de, kendisine karşı ağır suç işleyen bir kişi için geçerli olduğu ölçüde

kabul edilebilir niteliktedir. Ancak unutulmamalıdır ki hekimin bu

hakkı kullanabilmesi için tedavinin başarısızlığının muhtemel olması

gerekir. Başka bir deyişle hekimin hastaya karşı duygu dünyasındaki

yoğunluk, standart bir tedavi uygulamasını oldukça güçleştirmelidir.

Bu bağlamda hekimin örneğin açık kalp ameliyatından kaçınması

mümkünken, genel bir muayeneden kaçınması mümkün değildir.

B. Bulaşıcı Hastalıklar

Meslekleri icabı hekimler, grip, tüberküloz, AIDS gibi pek çok

hastalığın bulaşması riskiyle karşı karşıyadırlar.

Bu ise hekimlerin

bulaşıcı hastalık taşıyan bir hastayı tedavi etmekten kaçınıp kaçına-

mayacağı sorusunu akla getirmektedir. Özellikle hekimlerin yüksek

risk grubunda yer aldıkları bulaşıcı hastalıklar bakımından hizmetten

çekilme hakkı büyük önem kazanmaktadır.

Literatürde özellikle AIDS bağlamında

tartışılan bu husus

Murat Civaner, “Hekimin Bulaşıcı Hastalık Taşıyan Hastaya Sağlık Hizmeti Sun-

ma Ödevi: Nereye Kadar?”

Türkiye Klinikleri Tıp Etiği- Hukuku- Tarihi Dergisi

, 2007,

15, s. 166-175, s. 166.

Charles E. Lewis/Kathleen Montgommery, “Primary Care Physicians’ Refusal to

Care for Patients Infected with the Human Immunodeficiency Virus” West J Med,

1992 Jan, 156 (1), s. 36-38, s. 36; Seyhan Hıdıroğlu/Muhammed Fatih Önsüz/Ah-

met Topuzoğlu/Melda Karavuş, “Knowledge and Attitudes of Healthcare Wor-

kers in Umraniye, Turkey Regarding Crimean-Congo Haermorhagic Fever”,

Erci-

yes Med. Journal,

2012, 34 (2), s. 73-78, s. 77.

AIDS hastalarına sağlık hizmeti sunmanın sağlık çalışanları açısından düşük bir

risk yarattığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bu yüzden AIDS bağlamında yoğunla-

şan tartışma ortamının, salt hastalığın bulaşması tehlikesinden kaynaklanmadığı,

ayrıca korku, homoseksüel veya uyuşturucu bağımlısı hastalara bakma konusun-

daki isteksizlik gibi hususlardan da etkilendiğini göstermektedir. Bkz. Gregory P.

Gramelspacher/Mark Siegler, “Do Physicians Have a Professional Responsibility

to Care for Patients with HIV Disease?”

Issues in Law & Medicine,

1988, Vol. 4, No.

3, s. 383-393, s. 390; Ariel R. Schwartz, “Doubtful Duty: Physicians’ Legal Obliga-

tion to Treat during an Epidemic”,

Stanford Law Review,

November 2007, Vol. 60,

No. 2, s. 657-694, s. 667; Civaner, Bulaşıcı Hastalık, s. 167.

Detaylı bilgi için bkz. John D. Arras, “The Fragile Web of Responsibility: AIDS

and the Duty to Treat”, Hasting Center Report, April/May 1988, s. 10-20, s. 10

vd; Gramelspacher/Siegler, s. 383 vd; Ezekiel J. Emanuel, “Do Physicians Have

an Obligation to Treat Patients with AIDS?”,

The New England Journal of Medicine,