131

314

Hekimin Hizmetten Çekilme Hakkı

hekim ya tüm hastaları için geçerli olabilecek bir nedene dayanmalı

ya da salt birkaç hastasını bu nedene dayanarak reddedememelidir.

Bu noktada Kaliforniya Yüksek Mahkemesinin Benitez/North Coast

Women’s Care Medical Group, Inc. kararı

önem taşımaktadır. Kara-

ra konu olayda rahim içi suni döllenme tedavisi isteğinde bulunan ve

lezbiyen olduğunu ifade eden Guadalupe Benitez’i, başvurduğu sağlık

sunucusunda çalışan her iki hekim de, evli olmayan birine söz konusu

tedavinin uygulanmasının dini inanışlarına aykırı olduğunu belirte-

rek reddetmiştir. Kaliforniya Yüksek Mahkemesi ise evli olmamanın

dini açıdan bir gerekçe oluşturmasının sorgulanabilir olmasından

hareketle, hekimlerin dini nedenlere dayanarak eşcinselleri tedavi

etmekten kaçınamayacağını vurgulamış; anayasal bir hak olan din

özgürlüğünün, hekimlere, kamu hizmeti sunan işletmeler açısından

geçerli olan cinsel yönelime dayalı ayrımcılık hallerini yasaklayan ka-

nunlardan muafiyet sağlamadığını kararlaştırmıştır.

3. Hakkın Kullanılmasını Engelleyen Durumlar

Hizmetten çekilmek için gerekli olan şahsi veya mesleki sebepler

gerçekleşmesine rağmen, hekimin bu hakkı kullanmasını engelleyen

durumlar da bulunmaktadır. Bunlar;

acil yardım, resmi görevin ifası

insani vazifenin ifası

dır.

Bu durumlara yalnızca hekimin hastayı reddetme hakkının dü-

zenlendiği Tıbbi Deontoloji Tüzüğü’nün 18. maddesinde yer verilmiş

olmasına rağmen, kanaatimizce bu engeller, 19. maddede düzenlenen

hekimin tedaviyi bırakma hakkı bakımından da uygulanmaya elve-

rişlidir. Aksi bir kabul, hekimin hastayı reddetme hakkına sahip olma-

dığı ancak tedaviye başlar başlamaz tedaviyi sonlandırma imkânının

bulunduğu şeklinde rasyonel olmayan bir sonuca yol açacaktır.

Ashley Surlin, “Calif. Court Puts Gays’ Care Over Doctors’ Faith”, çevrimi-

çi,

AR2008081802080.html, (E.T. 10.03.2017).

Karar metni için bkz.

amendment-law-resources/caselaw/california-courts-of-appeal-cases/benitez-v-

north-coast-womens-care-medical-group-inc-et-al/, (E.T. 22.03.2017).

Surlin, Çevrimiçi. Yargıtay da bir kararında sağlık ocağında görevli olan hekimin,

hastaya spiral takmamasını görevi ihmal olarak değerlendirmiştir. Karar için bkz.

Yargıtay 4. Ceza Dairesi, T. 15.01.2007, 12333/133, (Hakeri, Tıp Hukuku, s. 536,

dn. 195).