131

317

TBB Dergisi 2017 (131)

M. Gökhan TÜRE / Oğuzhan TÜRE

tespit edildiği durumlarda acil olarak addedilir.

Dolayısıyla acil yar-

dım kapsamında öncelikle yapılması gereken, acil durum şikâyeti ile

gelen hastaların tıbbi ön muayeneye tabi tutulması ve durumun gerçek-

ten acil durum niteliği taşıyıp taşımadığının belirlenmesidir.

Yapılacak

olan ön muayene hasta ve yakınları ile hekimler arasındaki tartışmaları

sonlandıracağı gibi

, hekimi hukuki sorumluluktan da kurtaracaktır.

Nitekim Yargıtay’ın bir kararında acil serviste nöbetçi olan hekimin mu-

ayene etmeden ve hastaları görmeden hastanın veya hastalığın acil yar-

dım kapsamında olup olmadığını belirleme hak ve yetkisinin bulunup

bulunmadığının sorgulanması gerektiğine işaret edilmektedir.

Bu itibarla hastayı ön muayeneye tabi tutmadan ve gerekli incele-

melerden geçirmeden olgunun acil olmadığını kabul etmek hukuken

hatalı bir yaklaşım olacaktır.

Bununla birlikte ön muayenenin mut-

laka hekim tarafından yapılması gerekmemektedir; nitekim bu husus

Hekimlik Meslek Etiği Kuralları’nın 23. maddesinde yer alan

“Hekim,

acil vakalar gibi zorunlu durumlar dışında, hastasını bizzat muayene etmeden

tedavisine başlayamaz.”

düzenlemesinden de anlaşılmaktadır. Ancak

hekimin bizzat muayene etme yükümlülüğünün olmaması, ona key-

fiyet sağlama amacı taşımamakta; hekim tarafından müdahale edile-

ne kadar geçecek zaman zarfında hastanın durumunun ağırlaşması

önlenmeye çalışılmaktadır. Dolayısıyla hekimin hastayı muayene ede-

bilecek bir durumda bulunması halinde, başkasının muayene etme-

sini isteme gibi bir lüksü bulunmamaktadır. Yargıtay tarafından da

doğum sancıları başlayan hastayı görmeden ve yapılacak müdahaleler

konusunda değerlendirme yapmadan hastanın sevkine karar verme-

sinden dolayı icapçı hekimin kusurlu olduğuna hükmedilmiştir.

Denise H. Field/Colleen M. Margiotta, “To Treat or Not to Treat: A Hospital’s

Duty to Provide Emergency Care”,

University of California, Davis Journal

, 1982, Vol.

15, s. 1047-1066, s. 1060-1061.

Schwartz, s. 678-679; Lo, s. 187; McHugh, s. 172; Field/Margiotta, s. 1061.

Toplumda, kendini acil olarak nitelendiren herkesin acil serviste muayene edil-

mesinin zorunlu olduğuna ilişkin hatalı bir sosyal beklenti bulunmaktadır. Pek

çok hasta, herhangi bir rahatsızlığını kendince önemli ve acil olarak addetmekte,

hekimler ise olgunun acil olup olmadığını belirlemede kimi durumlarda güçlük

yaşamaktadır (Harun Tuğcu, Acil Olgularda Hekim Sorumluluğu”,

Klinik Gelişim

Dergisi,

2009, C. 22, Adli Tıp Özel Sayısı, s. 85-88, s. 85).

Kalemoğlu, s. 825.

Yargıtay, 5. Ceza Dairesi, T. 28.11.2013, 11820/11484, (Hakeri, Tıp Hukuku, s.

520).

Tuğcu, s. 85.

“Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olan sanığın, olay gecesi icapçı nöbetçi