131

350

6701 Sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu Sonrasında Bireysel ...

şart

nispi emredici

bir hüküm olup sözleşmelerde işçi lehine yapılacak

düzenlemelerle daha az kıdem süresi öngörülebilir. Pazarlık gücüne

sahip olmayan işçiler açısından kanunun mevcut hali bir dezavantaj

teşkil etmektedir. Bu şartın da objektif nedenlerden dolayı, sürekli bi-

rer yıllık sözleşmelerle çalıştırılan işçiler bakımından bir farklı mua-

mele taşıması söz konusudur. Zira belirli süreli iş sözleşmesi kendi-

liğinden son bulacağından, feshe bağlı bir hak olan kıdem tazminatı

kötü niyetli olmadan sürekli birer yıllık sözleşmelerle çalıştırılan ki-

şiler bakımından kıdem tazminatı alacağı ileri sürememesine neden

olacaktır.

Bunlarla birlikte kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisin-

de kendi arzusu ile iş ilişkisini sona erdirmesi halinde kıdem tazminatı

alacağına hak kazanması onun lehine bir düzenleme gibi gözükse de,

bu hüküm evlenen kadınların çoğunlukla istihdam piyasasından ay-

rılmasını teşvik etmektedir. Şüphesiz ki, 6701 sayılı TİHEK Yasası her

kapıyı açan bir kilit değildir. Ancak sonraki kanun olma vasfından ve

ihdas etmiş olduğu düzenlemeler bakımından iş ilişkisinin bütününe

oldukça sirayet eder gözükmektedir. Türkiye’nin tarafı olduğu 158 nu-

maralı ILO Sözleşmesini de göz önünde bulundurarak farklı muame-

leye tabi tutulan statülerin tespitiyle bu statülerin ayrımcılığa maruz

kalıp kalmadığını inceleyeceğiz.

II. KIDEM TAZMİNATININ TANIMI VE HUKUKİ BOYUTU

1982 tarihinde kabul edilen ILO’nun 158 numaralı Hizmet İliş-

kisine Son Verilmesi Sözleşmesi’nin 12. maddesi hizmet ilişkisi son-

landırılan işçinin kıdem tazminatıyla

(severance pay)

ya da farklı gelir

güvenceleriyle korunması gerektiğini öngörmüştür

Bunun yanında

Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı’nın 24. maddesi uyarınca taraf

devletler, iş akitleri sonlandırılan işçilerin yeterli tazminat ya da diğer

uygun yardımlardan yararlandırılmasını taahhüt etmişlerdir.

Aslına

bakılırsa kıdem tazminatı hukuk sistemimize ilk olarak 1936 yılında

çıkarılan 3008 sayılı İş Kanunu ile girmiştir.

Kıdem tazminatı çeşitli

Hizmet İlişkisine İşveren Tarafından Son Verilmesi Hakkında 158 Sayılı Sözleşme,

T.C. Resmî Gazete, 22079, 12 Ekim 1994.

Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı, T.C. Resmî Gazete, 26488, 09 Nisan 2007.

Ali Güzel, “3008 sayılı İş Yasası’nın Önemi ve Başlıca Hükümleri.”

Sosyal Siyaset

Konferansları Dergisi

İstanbul 1986, S.35-36