131

356

6701 Sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu Sonrasında Bireysel ...

tasniften anlaşılan, hava taşıma işlerinde uçucu personel kategorisi-

nin olduğu ve bu kategori içerisinde yer alan işçilerin, işyerlerindeki

toplu sözleşmelere katılmadıkları varsayımında Borçlar Kanunu hü-

kümlerine göre istihdam olunacağı sonucudur. Uçuşların süreklilik

arz etmemesi, hosteslerin ve pilotların çalışma saatlerinin ve aralıkla-

rının düzenli olmayışı hava taşıma işlerinde uçucu personeli ayrı bir

konuma oturtmaktadır. Nitekim hosteslerin ve pilotların iş güvencesi,

kıdem ve ihbar haklarından faydalandırılmayacak oluşu da eşit ve ay-

rıcı olmayan bir muamele olarak gözükmemektedir. Keza bu durum,

Yargıtay’ın kararlarında da yer alır ve yüksek mahkeme yolcu ve nak-

liye uçak pilotlarının ve tüm uçucu personelinin (kabin memurları) iş

kanunu kapsamı dışında kalacağını ve bu duruma binaen kıdem ve

ihbar tazminatı talep edemeyeceklerini belirtir.

İş Kanunu’nun 4. maddesinin (c), (d) ve (e) bentlerinde kanunun

kapsamı dışında kaldığı belirtilen çalışma alanları genel bir çerçeve

itibari ile ev ve aile ekonomisi dâhilinde toparlanabilir. Yargıtay’ın iç-

tihatlarında aşçı, uşak olarak çalışanların kapsam dışında olduğu be-

lirtilmiştir.

Bu sayede genişçe bir hanenin müştemilatında yaşayan

kişiler ve o hanenin günlük yemek, temizlik ve teşrifat işleriyle uğra-

şan kişiler İş Kanunu anlamında işçi sayılmayacak, yıllarını bir hanede

hizmet ederek geçirmelerine rağmen kıdem tazminatı hakkı talebinde

bulunamayacaklardır. Ne var ki Yargıtay, evde hastaya bakan hemşi-

renin ev hizmeti yapmadığını belirtmiş ve İş Kanunu’na tabi olacağını

söylemiştir.

Müştemilatta yıllarını geçiren aşçı işçi sayılmazken, aynı

hanede felçli bir hastaya bakarak sağlık hizmeti veren hemşirenin işçi

sayılması benzer istihdam biçimleri arasında farklı muamele arz eden

bir durumdur. Yargıtay bir kararında bebek bakıcısının ev işi görme-

diğini, bebek sahibi ile bebek bakıcısı arasında iş akdinin olduğunu ve

bu nedenle ilişkinin iş kanununa tabi olması gerektiğini içtihat etmiş-

9. H.D 20.11.1996, E:1996/13441, K: 1996/21633; 9.H.D 8.4.1997, E: 1996/22816, K:

1997/7054 (Cevdet İlhan Günay, a.g.e);

‘

‘...somut olayda davacı, uçak bakım teknisyeni olarak uçakların peroyidik bakım, ta-

mir ve uçuşa elverişliklerinin denetlenmesi işini yaptığı bu sebeple yer tesisle-

rinde istihdam edildiği, 4857 sayılı iş kanunun 4/2,b maddesi uyarınca iş yasası

kapsamında olduğu anlaşılmaktadır.’’ (9. HD. E. 2008/36907 K. 2008/28158 T.

21.10.2008);

2006/14258-17721, 19.1.06), lexpera veritabanı

9.H.D. 28.11.1995, E: 1994/12839, K: 1994/1678 (a.g.e)

9.H.D. 25.2.1997, E: 1996/19707, K: 1997/3321 (a.g.e)