131

Ötanazi Hakkına Dair Genel Bir Değerlendirme

ni belirtmektedir. Komisyona göre, sözleşmenin 2. maddesi, devlete,

tedavi etmeyerek bir kişinin ölmesine izin vermeyi, bir suç olarak dü-

zenleme yükümlülüğü getirmemektedir.

Şimdi de iradi ötanazinin türleri olarak karşımıza çıkan iç ötanazi-

dış ötanazi ayrımına bakalım. İç ötanazi kişinin kendi ölümüne kendi

iradesi ile razı olmasına denilir. Buna self ötanazi de denilmektedir.

Bu tür genellikle intihar ile benzeşse de daha önce de intihar ile ilgili

yaptığımız açıklamalardan anlaşılacağı üzere intihar kişinin hayatına

kendi bildiği yöntem ve yollarla son vermesi halidir. Oysa iç ötanazi

de, irade hastadan gelmiş olsa da, ölüm sonucunu doğuran eylem tıp

adamlarınca yerine getirilir.

Dış ötanazi ise kendisine bu konuda yasal olarak yetkilendirilmiş

kişilerce ortaya koyulmuş iradenin sonucunda 3. kişinin ölümünün

sağlanması halidir. Hasta yakınlarının iradesine bağlı olarak gerçek-

leşen non-volonter ötanazi (irade dışı) ya da mahkeme kararı ile kabul

edilmiş volonter (iradi) ötanazi, dış ötanazi çerçevesinde tanımlanır.

Dış ötanazi doktor talebi üzerine de gerçekleştirilebilir.

Ötanazi türlerinin son ayrımı da kazai - medikal ötanazi ayrımıdır.

Ötanazi uygulanan ülkelerin tamamında süreç ve yöntemler anlaşıla-

bileceği üzere farklıdır. Bir takımülkeler ötanazi kararını mahkemelere

bırakmış durumdadır. Buna kavramsal olarak “Kazai ötanazi” denilir.

İntiharın yasaklanmadığı bir takım ülkelerde sadece hekimin ka-

rarı ötanazinin uygulanması için yeterli bir sebeptir. İşte bu da me-

dikal ötanaziyi tanımlar. Buna örnek olarak Hollanda, Belçika ve

Amerika’nın belli eyaletleri gösterilebilir.

Ötanaziye yönelik kabul edilmiş ayrım ve türlerden sonra da öta-

nazinin gerçekleşmesi için kabul edilmiş genel olarak bilinen unsurlar-

dan da kısaca bahsedelim:

• Günümüzde tıp biliminin ulaştığı son noktada hastanın iyileşme

olanağının mümkün görülmemesi.

• Hastalığın dayanılmaz seviyede ızdırap ve acı verir nitelikte olması.

Sibel İnceoğlu, S.113

Kudret Güven, S.16-17

Kudret Güven, S. 17