131

TBB Dergisi 2017 (131)

Kahan Onur ARSLAN

koşulu ile kamu hizmetine özgülenmiş malların tümü”

olarak ifade

edilmektedir.

Anayasa Mahkemesi de bir kararında kamu mallarını dar anla-

mıyla ele alarak, “Doğal nitelikleri gereği herkesin ortak yararlanması-

na açık olan sahipsiz mallar ile kamu tüzel kişileri tarafından herkesin

ya da halkın bir kısmının yararlanmasına ayrılan orta malları ve kamu

hizmeti niteliğindeki etkinliklerin konusu ve aracı olan mallar, şeklin-

de tanımlamaktadır.

Danıştay’a göre ise “idare hukuku ilkelerine göre, kamunun kul-

lanma ve yararlanmasına ait olan veya bu amaca tahsis edilen eşya ve

mallarla bir kamu hizmetinin unsuru ve ayrılmaz parçası sayılabile-

cek olan mallar kamu malı olarak kabul edilmektedir”

Bu bakımdan

Danıştay’ın da, Anayasa Mahkemesi’nin tanımına benzer bir tanım

benimsediği söylenebilir.

Bu tanımlar ışığında kamu mallarını geniş anlamıyla devletin veya

kamu tüzel kişilerinin sahip olduğu kamu hukukuna ya da özel hu-

kuka tâbi bütün mallar şeklinde tanımlanmak yerine, dar anlamıyla;

“devlet ve kamu tüzel kişilerinin mevzuat hükmü uyarınca ya da yü-

rütülen hizmetin niteliği dolayısıyla belli bir kamu hizmetine tahsis

edilmiş malları”

şeklinde tanımlamak daha isabetli olacaktır.

Her ne kadar yukarıdaki tanımlar kavramı açıklamak noktasında

bir çerçeve çizmekte ise de idarenin sahip olduğu malları tek bir sı-

nıflandırmaya tabi tutmak mümkün değildir. Çünkü idare mülkiye-

tindeki mallardan farklı usul ve amaçlarla yararlanmaktadır. Ayrıca

malların nitelikleri ile kamunun yararı ve kamunun kullanımına su-

nulması ve bu anlamda tahsis işlemi bakımından da farklılıklar söz

konusudur.

Bu sebeple öncelikle kamunun özel malları ile kamusal mallar ara-

sındaki ayrım üzerinde durmak gerekmektedir. Bu ayrımın temelde

Şeref Gözübüyük; Turgut Tan, İdare Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara, 2010, s.

1076-1077.

Anayasa Mahkemesi, Karar Tarihi: E. 996/66, K. 997/7, R.G. 28.10.1997, Sayı:

23154.

Danıştay, 8. Daire, Karar Tarihi: 13.10.1980, E. 980/157, K. 980/181.

Atay, s. 732.