45 / 417
44
Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuruda Kabul Edilebilirliğe Dair Bir Usul Sorunu ...
ilişkin davaların hâlihazırda görülmekte olduğunu, kararların henüz
kesinleşmediğini dolayısıyla bu başvuru yolunun etkili olup olmadığı
konusunda şu aşamada spekülasyonda bulunulamayacağını; ayrıca
idari yargı yolunun tüketilmesi ertesinde AYM’ye bireysel başvuruda
da bulunulabileceğini belirterek başvuruyu kabul edilemez bulmuş-
tur.
102
Bu değerlendirmenin yerinde olmadığı düşünülmektedir. Şöyle
ki; soyut norm denetimi yoluyla AYM’ye önüne taşınan ve incelen-
meksizin reddedilen OHAL KHK’larının bireysel başvuruya konu
olması da mümkün değildir. Fonksiyonel olarak yasama tasarrufları
ile eşdeğer olan bu KHK’lar organik olarak düzenleyici idari işlem-
lerdir. OHAL KHK’larının Resmî Gazete ‘de yayımlanması ertesinde
TBMM’ye sunulması ve Meclis tarafından onaylanması durumunda
artık bu KHK’lar kanuna dönüşecektir.
103
6216 sayılı Yasa’nın 45/3.
maddesi uyarınca yasama işlemleri ve düzenleyici idari işlemler aley-
hine bireysel başvuruda bulunmak mümkün değildir. Bu nedenle
OHAL KHK’larının doğrudan bireysel başvuruya tabi olması müm-
kün değildir. Keza idari yargı makamları tarafından da kişi hakkında
idare tarafından tesis edilen bir idari işlem olmaması nedeniyle salt
OHAL KHK’larının incelenmesi mümkün görünmemektedir.
104
Venedik Komisyonu tarafından 12 Aralık 2016 tarihinde hazır-
lanan 667 ilâ 676 sayılı OHAL KHK’ları Hakkında Görüş’te OHAL
KHK’larının denetimine dair değerlendirmelerde bulunulmuştur. Ko-
misyon, idari makamlar tarafından hazırlanan müzekkerede OHAL
KHK’ları ile yapılan tasarrufların yargı denetimine kapalı olduğunun
kabul edildiğini belirtmiştir.
105
Komisyon, sorunun boyutu göz önü-
102
AİHM bu başvuruda Gazi Anadolu Lisesi Müdür Yardımcısı olarak görev yapan
başvurucu M. Akif Zihni’nin 672 sayılı OHAL KHK’sı ile ihraç edilmesine ilişkin
şikâyeti incelemiştir. Bkz. AİHM Kararı, Zihni/Türkiye, 29 Kasım 2016.
103
Kemal Gözler, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Ekin Basımevi, 13. Baskı, Bursa,
2012 s.369.
104
Trabzon İdare Mahkemesi konu hakkındaki bir kararda şu değerlendirmede bu-
lunmuştur: Kanun hükmünde kararnameler ise kanunlarla eşdeğer hukuki tasar-
ruflar olup” kararnamelerle meslekten çıkarılanlar hakkında yapılan düzenleme-
nin, idari bir işlem olmadığı, kanun niteliğinde olan kararnamelerle çıkarıldıkları,
ortada idari bir işlem olmadığı için, idari işlemin iptali için açılan davalarında
bu nedenle reddi gerektiğine karar verilmiştir. Bkz. Trabzon İdare Mahkemesi, 8.
Eylül 2016 Tarih ve E.2016/1113, K. 2016/1046 Sayılı Karar.
105
Avrupa Hukuk Yolu ile Demokrasi Komisyonu (Venedik Komisyonu), 15 Tem-
muz 2016 Başarısız Darbe Girişiminden Sonra Çıkarılan hazırlanan 667 ila 676
sayılı OHAL KHK’ları Hakkında Görüş, Strasburg, 2016, par.201, Erişim Tarihi: