133

363 / 685

362 TMK’nın 197. Maddesi Kapsamında Eşlerin Ayrı Yaşama Hakkı ve Hâkimin Alacağı Önlemler
eşlerden biri haklı bir sebep olmaksızın ortak yaşamaktan kaçınıyorsa,
talep üzerine ortak konuttan ve ev eşyasından hangi eşin yararlana-
cağına karar vermede geniş bir takdir hakkı tanımıştır. Hâkim, somut
olayın özelliklerini dikkate alarak, ortak konutta hangi eşin kalması
daha faydalı olacaksa, o eşin kalmasına karar vermelidir. Çocukların
alıştıkları yaşamdan uzaklaştırılmaması adına, evin çocuklar kendisin-
de bırakılan eşe bırakılmasında fayda vardır.56 Eşlerden birinin ayrı ya-
şaması haklı bir sebebe dayansa bile, ortak konutun ve ev eşyalarının
hangi eşe bırakılacağına yerindelik ilkesine göre hâkim karar verir.57
Ortak konutun hangi eşe özgüleneceği hususunda eşlerin kusuru,
ikinci derecede etkili bir ölçüt olarak kullanılır. Hâkim ancak eşlerden
ikisinin de evden ayrılmasını eşit derecede sakıncalı görürse, o zaman
kusur ölçütüne başvurmalıdır.58 Ortak konut hangi eşlerden birinin işine
daha çok yarıyorsa, o eşe özgülenmesine karar verilebilir. Örnek olarak,
eşlerden biri mesleğini ortak konutta sürdürüyorsa, başka bir zorunlu-
luk yoksa diğer eşin ortak konuttan ayrılması hakkaniyete uygundur.59
Ortak konutun malikinin veya ortak konut kira ile temin edilmişse
kira sözleşmesinin tarafının hangi eş olduğu önem taşımaz. 60 Hâkim,
somut olayın özelliklerine göre malik olmayan61 veya kira sözleşme-
sine taraf olmayan eşin ortak konutta kalmasına da karar verebilir.62
Mühim olan, hakkaniyete uygun bir çözümün sağlanmasıdır. 63
C. Eşlerin Mallarının Yönetimine İlişkin Önlemler
Talep üzerine hâkimin alacağı bir diğer önlem, eşlerin mallarının
yönetimine ilişkindir. Bu önlemlerin kapsamına ne girdiği aydınla-
56 Tekinay, s. 344; Gümüş, s. 171; Ayan, s. 246.
57 Dural, Öğüz, Gümüş, s. 181 vd.; Gümüş, s. 171.
58 Tekinay, s. 344; Ayan, s. 246.
59 Ayan, s. 247.
60 Öztan, s. 365, Ayan, s. 247.
61 Söz konusu durumun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 8. maddesiyle koru-
ma altına alınan konuta saygı gösterilmesi hakkı kapsamında değerlendirilmesi
hakkında bkz. Ayan, s. 247, dipnot 181 ve orada anılan yazarlar.
62 Eşlerden birisinin mülkiyetinde olan evlilik konutu veya ev eşyası hâkim kararıy-
la kendisine bırakılan eşin ev eşyası ve konut üzerinde sahip olduğu hakkın, aile
hukuku kökenli sui generis bir mutlak hak niteliğinde olduğu; bunlara intifa ve
oturma hakkına ilişkin hükümlerin kıyasen uygulanacağı görüşündeki açıklama-
ları için bkz. Gümüş, s. 171 vd.
63 Ayan, s. 247.