133

360

TMK’nın 197. Maddesi Kapsamında Eşlerin Ayrı Yaşama Hakkı ve Hâkimin Alacağı Önlemler

haklı sebebe dayanarak ortak yaşamı terk ettiği veya eşlerden birinin

haklı bir sebep olmaksızın birlikte yaşamaktan kaçındığı hallerde, bi-

rinin diğerine yapacağı parasal katkının hâkim tarafından belirlenece-

ğini öngörmüştür.

Söz konusu parasal katkı belirlenirken dikkate alınacak ölçütler,

TMK m. 196/II’de yer almaktadır. Eşler birlikte yaşarken birinin diğe-

rine parasal katkı yapmasını öngören bu hüküm, TMK m. 197’ye daya-

nılarak istenen parasal katkının belirlenmesinde de kıyasen uygulanır.

Buna göre, parasal katkı belirlenirken eşin ev işlerini görmesi, çocuk-

lara bakması, diğer eşin işinde karşılıksız çalışması gibi haller dikkate

alınacaktır. Kanun lafzında parasal katkıdan söz edilse de, doktrinde

de genel olarak kabul edildiği üzere eşlerin yapacağı katkı belirlenir-

ken maddi edimler ve iş görme edimleri de dikkate alınacaktır.

Bir eşin diğerine yapacağı katkı payı belirlenirken, diğer eşin yaşı,

çalışma gücü ve olanakları ile ailenin temel ihtiyaçları göz önünde

bulundurulur.

Eşlerin gelirleri arasında bir dengenin oluşturulması

esastır.

Hâkim gerekli görürse, çalışmayan eşin çalışabileceğini de

dikkate alır.

Eşlerin ihtiyaçları ve masraflarının belirlenmesi açısın-

dan, hangi eşin ortak konutu terk ettiği, çocukların hangi eşin yanında

kaldığı da dikkate alınmalıdır.

Ayrı yaşama halinde masrafların art-

ması doğal bir durumdur. Buna bağlı olarak, ayrı yaşamın getirdiği ek

yükler sebebiyle eşlerin her zamanki yaşam standartlarının kendileri-

ne sağlanmasını talep edemeyecekleri doktrinde ifade edilmektedir.

Ayrı yaşayan eş çalışmıyor veya kısmi zamanlı çalışıyorsa ve kendi-

sinden gelir getirici bir faaliyette bulunması veya mesleki faaliyetleri-

ni genişletmesi hemen beklenemiyorsa, hâkim o ana kadar olan katkı

paylarının devamına karar vermelidir.

Yapılacak katkının üst sınırını

eşlerin ortak yaşam içindeki yaşam standartları oluştururken, alt sı-

Öztan, s. 359; Dural, Öğüz, Gümüş, s. 181; Gümüş, s. 146.

Gönensay, s. 141 vd.; Öztan, s. 222; Dural, Öğüz, Gümüş, s. 181; Gümüş, s. 164 vd.,

Ayan, s. 243.

Nejat Aydın Aysoy, “Nafaka Takdir Edilirken Kadının Geliri Nazara Alınmalı Mı-

dır?”,

Adalet Dergisi

, 1962, S. 3-4, s. 301.

Öztan, s. 361.

Ayan, s. 243.

Öztan, s. 361; Gümüş, s. 164.

Gümüş, s. 164.