133

358

TMK’nın 197. Maddesi Kapsamında Eşlerin Ayrı Yaşama Hakkı ve Hâkimin Alacağı Önlemler

tırılarak değerlendirildiği bir Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararını

burada zikretmekte fayda görüyoruz: “Hukuk Genel Kurulu önüne

gelen uyuşmazlık; boşanma davasından ayrı olarak, aynı mahkemede

açılan ve boşanma davası ile birleştirilen nafaka davasında yapılan

yargılama sonucu hükmedilen nafakanın, boşanma davasının devam

ettiği sırada verilen ve TMK’nın 169. maddesinde

düzenlenen tedbir na-

fakası mı; yoksa eşlerin ayrı yaşaması nedeniyle verilen ve TMK’nın

197.

maddesinde yer alan tedbir nafakası mı olduğu, varılacak sonuca göre

de eldeki davada kesinleşme tarihinden sonraki alacaklar için takibin

iptalinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır… 4721 sa-

yılı Türk Medeni Kanununun “Geçici Önlemler” başlıklı 169. mad-

desine göre hâkimin… geçici önlemleri, bu konuda bir talebin varlı-

ğını aramaksızın, re’sen alması gerekir. Bu geçici önlemlerden birisi

de tedbir nafakasına hükmedilmesidir. Tedbir nafakası, talebe bağlı

olmaksızın (re’sen) takdir edilir ve geçici bir önlem olarak davanın

başından itibaren, karar kesinle

şene kadar hüküm altına alınır…

Aynı

kanunun “Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi” başlıklı 197. maddesinde

ise… eşlerin gerek haklı bir sebebe dayanarak, gerekse haklı bir se-

bep olmaksızın birlikte yaşamaktan kaçınmaları ya da ortak yaşamın

başka bir nedenle imkansız hale gelmesi halinde kural olarak geçici

önlemlerin alınmasını düzenlemiştir. Kanunda bahsi geçen bu önlem-

ler, ayrı yaşamanın devam ettiği sürece varlığını sürdürür… Bu mad-

deler, nafaka, boşanma ve ayrılık davası açılmadan önceki dönemde

evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin taraflarca yerine getirilme-

mesi, birlikte yaşamaya ara verilmesi halinde ve boşanma ve ayrılık

davası açılması sırasında, hak sahibinin mali yönden desteklenmesi

suretiyle evlilik birliğini kurtarmak amacıyla öngörülmüştür. Her iki

madde arasındaki farka gelince; 4721 sayılı Türk Medeni Kanun’un

169. maddesi uyarınca takdir edilen tedbir nafakası, açılan boşanma

davası kapsamında alınan geçici nitelikteki bir önlem olarak hakim

tarafından yargılama sırasında kaldırılmadığı takdirde boşanma da-

vasında verilen kararın kesinleşmesi ile sona erer. Oysa Türk Medeni

Kanununu 197. maddesi uyarınca talep edilen nafaka bağımsız bir ta-

2014/20623 K. 2015/4674 T. 17.3.2015; Yargıtay 2. HD E. 2014/17263 K. 2015/2306

T. 20.2.2015

Yargıtay HGK E. 2014/81021 K. 2016/328 T. 16.3.2016