133

492

Eşler Arasındaki Mal Rejimi Hükümleri Çerçevesinde Anonim Şirketlerde Bağlı Nama Yazılı ...

devir sonrasında devreden veya devralanın istemi üzerine TTK m.

491/1 uyarınca ortaklığın vereceği onay payın mülkiyeti ve paya bağ-

lı tüm pay sahipliği haklarının devralana geçmesini sağlayacaktır.

182

Payın devrine ortaklık tarafından onay verilmemesi durumunda ve

ortaklık tarafından onay verilmesine kadar ise birlik teorisi uyarınca

payların mülkiyeti ve paya bağlı tüm haklar devredende kalır.

183

kuralın istisnası ise kanuni intikal halleridir.

184

TTK m. 494/3 uyarınca

ortaklık devrin onaylanması istemini aldığı tarihten itibaren üç ay için-

de ret etmemiş ise veya ret haksız ise onay vermiş sayılır.

185

Ortaklığın

bu süre içinde sessiz kalması hali de onay verildiği anlamına gelmek-

tedir.

186

Borsaya kote edilmemiş nama yazılı payların devri halinde

devreden ve devralan onay isteminde bulunabilir.

187

Onay isteminin

reddi kararına karşı TTK m. 497/4 hükmü kıyasen uygulanarak ona-

yın sağlanmasına yönelik eda davası ile zarar halinde tazminat davası

açılabilir.

188

lunun devre katılmaları zorunluluğunun öngörülebileceğini düzenleyen TTK m.

647/3 hükmüne uygun surette, TTK m. 494 düzenlemesi gereği ortaklığın onayı

olmadan devir gerçekleşmeyecektir. Tekinalp, Bağlam Sistemi, s. 4-5; Uzel, s. 38;

Sevi, s. 250..

182

TTK m. 494/1 uyarınca ortaklığın devri onayının sonuçları ileriye etkilidir. Bkz.:

Uzel, s. 66, ortaklık devre üç ay içinde reddetmezse veya ret haksız ise onay geriye

etkili olarak verilmiş sayılır. Tekinalp, Bağlam Sistemi, s. 40.

183

Tekinalp, Bağlam Sistemi, s. 5; Forstmoser/Meier-Hayoz/Nobel, §44, N. 179;

Kläy, Vinkulierung, s. 197; Kläy, Aktien, s. 52; Ortaklık tarafından payın devrinin

kabul edilmemesi halinde, devralan ile devreden aralarında yapacakları anlaşma

ile devredenin hak kazanacağı kar payını, pay sahibi sıfatını kazanamayan dev-

ralana aktaracağı hususunda bir anlaşmaya varmaları mümkün olup, bununla

birlikte taraflar arasında akdedilen söz konusu anlaşmanın ortaklığa karşı ileri

sürülmesi ve rüçhan hakkı ile bedelsiz paylara ilişkin malvarlıksal hakların söz-

leşmeye konu edilerek sözleşen tarafa aktarılması ise olanaklı değildir. Sevi, s.

285. TTK m. 492/1 uyarınca ortaklığın devre onay vermediği hallerde bu husus,

taraflar arasındaki tasarruf işlemini etkiler ancak taraflar arasındaki borçlandırıcı

işlem geçerliliğini korur. Tekinalp, Bağlam Sistemi, s. 5; payı devreden satım söz-

leşmesinde devrin onaylanmasının sağlanmasını yan yükümlülük olarak üstlene-

bilir. Forstmoser/Meier-Hayoz/ Nobel, §44, N. 130.

184

Tekinalp, Bağlam Sistemi, s. 40. Ayrıca Bkz.:Bkz.: II, D.

185

Altay, s. 611; esas sözleşmesel ret sebeplerinin bildirilmesine ilişkin kanunda

öngörülen süre hak düşürücü niteliktedir. Forstmoser/Meier-Hayoz/ Nobel, §44,

N. 177.

186

Tekinalp, Bağlam Sistemi,s. 40.

187

Tekinalp, Bağlam Sistemi, s. 21; Altay, s. 594; Uzel, s. 54.

188

Uzel, s. 217, 227, Kläy, Vinkulierung, s. 201, 360; Narbay, Devir

s. 231-232; Da-

vanın niteliğinin eda davası olduğu hakim görüş olarak kabul edilmektedir.

Tartışmalar için Bkz.: Uzel, s. 215, 227; onay isteminin reddine karşı eda davası

niteliğinde reddin iptali ve TTK m. 497/4 e kıyasen zarar varsa tazminat dava-