133

581

TBB Dergisi 2017 (133)

Sinan MİSİLİ

koruyup kollama amacı ile çelişirdi.

Belirtmek gerekir ki, sigortacının

sorumluluğu, sigorta ettiren işletenin sorumluluğuna bağlı olduğun-

dan, işleteni sorumluluktan kurtaran mücbir sebep veya zarar görenin

kastı gibi uygun illiyet bağını kesen defileri ise sigortacı zarar gören

üçüncü kişilere karşı da ileri sürebilir.

Sigortacı bu savunma - defileri zarar görene ileri süremese de, ka-

nun (KTK md. 95/2) ve genel şartlar (KMAZMSS Genel Şartlar B.4)

bunu sigortacıya kendi sigorta ettirenine rücu yoluyla ileri sürmesini

mümkün kılmıştır.

Sigortacının zarar gören üçüncü kişilere karşı ileri

süremediği ancak, sigorta ettirene karşı ileri sürebildiği defiler sadece

KMAZMSS Genel Şartlar B.4’de sayılan hususlar olmayıp, sigortacı ih-

bar mükellefiyetinin yerine getirilmemesi, primin ödenmemesi, hata,

hile, ikrah, sözleşme yapma ehliyetine sahip bulunmama gibi arala-

rındaki iç ilişkiden kaynaklanan, diğer defileri de sigorta ettirene ileri

sürebilmektedir.

B. HALEFİYET HAKKI – RÜCU HAKKI?

Çalışma konumuz olan rücu davasının hukuki nitelendirmesini

yaparken bu davanın halefiyet hakkına mı, yoksa sadece rücu hakkına

mı dayandığını tespit etmek gerekir. Halefiyet ve rücu, hukuki mahi-

yetleri farklı

ama aynı hukuki sonuca yönelmiş iki kurumdur.

Hale-

fiyet kısaca alacaklıya ifada bulunan bir kimsenin, onun bütün hak ve

yetkilerine sahip olarak, sorumlu olan bir başka kimseye başvurması-

dır.

Halefiyet hakkı, kişinin başkasına ait bir borcu yerine getirerek

alacaklıyı tatmin ettiği ve onun haklarını yasada belirtilen durumlar-

da, yerine getirdiği oran kadarını kendiliğinden elde etmesini sağlayan

bir hak iken, rücu hakkı bir dönme hakkı olarak, başkasına ait borcu

Vural, s.74.

Vural, s.77.

İmre, s. 275; Mustafa Kılıçoğlu, Ceza Hukuku ve Borçlar Hukuku Açısından Tra-

fik Kazaları Tazminat – Sigorta – Rücu ve Yargıtay Uygulaması, Ankara 2014, s.

606.

Bozer, s. 157; Orhunöz, s. 209; Vural, s. 75 - 77.

Ahmet Kılıçoğlu, “Özel ve Sosyal Sigortalarda Halefiyet ve Rücu”,

AÜHFD,

S. 1-

2, C. XXXI, 1974, s. 397.

Zekeriya Yılmaz, Trafik Kazaları ve Taşımacılıktan Doğan Hukuki Sorumluluk

Tazminat, Sigorta ve Rücu Davaları, 3. Baskı, Ankara 2014, s. 1106.

Ahmet Kılıçoğlu, s. 397.