134

422

Türk Miras Hukukunda Denkleştirme

TMK m. 673 doğrultusunda denkleştirme konusu eşya, denkleştir-

me anındaki değeriyle tereke hesabına alınır.

293

Ancak kazandırmanın

yapıldığı andan terekenin bu kazandırma ile birlikte hesaplanmasına

kadar, kazandırma konusu eşyanın değerinde veya kendisinde değiş-

meler meydana gelmiş olabilir.

294

Kanun koyucu bu yönde de düzen-

lemelerde bulunmuştur ki söz konusu maddenin ikinci fıkrasına göre

denkleştirme konusu eşyada meydana gelen yarar-zarar ile gelir-gider

değişikliklerinde mirasçılar arasında sebepsiz zenginleşme hükümleri

uygulanır.

Denkleştirmeye tâbi eşyanın miras açılmadan önce değeri azalmış

veya telef olmuşsa ve bu konuda da kazandırma lehtarının kusuru

yoksa o bu zararlardan sorumlu değildir.

295

Buna karşılık denkleştir-

me konusu malın değeri artmışsa, bu artmış olan değerin de iadesi

gerekir.

296

Mirasın açılmasından sonra denkleştirme konusunda meydana

gelen değişiklikler hakkında ise sebepsiz zenginleşme hükümleri uy-

gulanacak; ancak bu uygulama kanunun belirlediği ölçü çerçevesinde

olur. Bu doğrultuda ve TBK m. 80 de dikkate alındığında denkleştirme

yükümlüsü mirasçı iyiniyetli ise denkleştirme anında elinden çıkmış

olduğunu ispat ettiği dışında kalan kısmı iade ile yükümlüdür. Ancak

iyiniyetli olmadan ya da terekeye iade edeceğini bilmesine rağmen el-

den çıkarmışsa, denkleştirme konusunun tamamını geri vermek du-

rumundadır. İyiniyet-kötü niyet belirlemesinde mirasçının, kendisinin

denkleştirme yükümlüsü olduğunu bilmesi veya bilmesi gerekliliği

dikkate alınır.

297

293

Bkz. Yargıtay 20. HD, T. 6.2.2017, E. 2016/14462, K. 2017/809,

http://www.ka

zanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=20hd-2016-14462.htm&kw=mirasta+de

nkle%C5%9Ftirme#fm (erişim tarihi: 29.11.2017). Bununla beraber denkleştirme

konusu şey bir miktar para ise bunun yine aynı değerde, bir başka deyişle ka-

zandırmanın yapıldığı andaki değeriyle terekeye ekleneceğine dair fikir için bkz.

Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku,

s. 486; Turan Başara, s. 232, 233.

294

Kılıçoğlu, Medeni Kanun’umuzun Aile – Miras – Eşya Hukukuna Getirdiği Yeni-

likler, s. 361.

295

Dural-Öz, s. 345; Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku,

s. 486, 487; Gönensay-Bir-

sen, s. 353. Buna karşılık yine denkleştirme anındaki değerinin esas alınması ge-

rektiği konusunda, Turan Başara, s. 235.

296

Dural-Öz, s. 345; Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku,

s. 487; Gönensay-Birsen, s.

353.

297

Dural-Öz, s. 345; Gönensay-Birsen, s. 354.