TBB Dergisi Özel Sayı

Kadının Korunmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmeler ve Türkiye’nin Konumu

şiklikler nedeniyle Sözleşmenin 9. maddesine yönelik yapılan beyan

da 29.01.2008 itibarıyla kaldırılmıştır. Türkiye’nin Sözleşmenin 29.

maddesine ilişkin çekincesi ise devam etmektedir.

Sözleşmenin ülkemizde yürürlüğe girmesinden itibaren, kadın

erkek eşitliğine yönelik özel politikalar oluşturulmasına hız verildiği,

ulusal mekanizmaların kurulduğu, akademik alanda konuya ilişkin

araştırmaların arttığı, kadın kuruluşlarının işbirliği yaparak daha et-

kili baskı grupları oluşturduğu gözlenmiştir. Temel kanunlarda kadın

erkek eşitliğine aykırı hükümler değiştirilmiş, kadının güçlendirilme-

sine yönelik yeni düzenlemeler öngörülmüştür. Eşit hakların yaşama

geçirilmesini destekleyecek kurumsal yapılanmalar giderek gelişim

göstermiş, konuya toplumsal bakışta ciddi ilerlemeler kaydedilmiş,

CEDAW bu anlamda itici bir güç olmuştur.

C. İstanbul Sözleşmesi

Kadına karşı toplumsal cinsiyet ayrımcılığının gelmiş olduğu son

nokta kadına yönelik şiddet olaylarında kendini göstermektedir. Ka-

dınlara yapılan saldırılar temelinde zihniyet sorununa dayanır ve er-

keklerin kadınlarla eşit olmadıkları ve hatta kadınlardan üstün olduk-

ları algısından kaynaklanır.

Kadına yönelik bu sıkıntılı bakış açısını farkederek uluslara-

rası çerçevede bu konuya ilk temas eden belgelerden biri ‘Nairobi

Stratejileri’dir. Konuya yönelik diğer önemli belgeler arasında ‘Ka-

dınlara Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Birleşmiş

Milletler Bildirgesi’ ve ‘Kadınlara Yönelik Şiddetin Önlenmesi, Ceza-

landırılması ve Ortadan Kaldırılmasına Dair Amerikan Devletleri Söz-

leşmesi’ (Belem do Para) sayılabilir. Kadınlara yönelik şiddetle ilgili

bugüne kadar gerek uluslararası gerekse bölgesel pek çok çalışma yü-

rütülmüş, belirli ilkeler ortaya konulmuş ve uygulamaya dair belirli

adımlar atılmışsa da İstanbul Sözleşmesi’ne kadar alınan bu önlemler

-uluslararası raporlar da gözönünde bulundurulduğunda- maalesef

8&chapter=4&lang=en#EndDec (erişim tarihi: 12.04.2017); Türkiye, Sözleşmenin

uluslararası tahkimle ilgili 29/1.maddesine yargı bağımsızlığını zedeleyeceği dü-

şüncesiyle çekince koymuştur. Bu konudaki eleştiriler için bkz. Moroğlu, s.33.