30 / 521
TBB Dergisi 2011 (96)
Şafak PARLAK - Levent BÖRÜ
29
ve harcamalar için doğrudan müvekkile değil, ancak asıl vekile baş-
vurma olanağına sahiptir
47
.
İkame vekâleti, alt vekâletten ayıran en önemli özellik, asıl veki-
lin kendi adına ve hesabına bir sözleşme yapmamasıdır. Yani, ikame
vekâlet, vekil ile üçüncü kişi arasında akdedilir. Ancak vekil bu söz-
leşmeyi ne kendi adına ne de kendi hesabına yapar
48
. Bu sebeple, vekil
ile ikame vekil arasında hiçbir şekilde bir vekâlet ilişkisi doğmaz ve
bir vekâlet sözleşmesi kurulmaz
49
. Dolayısıyla, ikame vekâlette, huku-
ki ilişki ikame vekil ile müvekkil arasında doğduğundan, ikame vekil
müvekkile karşı doğrudan talep imkânına sahip olacaktır
50
.
Ancak hemen şunu belirtmek isteriz ki, her ne kadar alt vekâlet ile
ikame vekâlet arasında önemli farklılıklar bulunsa da, tüm somut olay-
lar bakımından anılan iki kavramı birbirinden ayırt etmek her zaman
kolay olmayabilir. Somut olayda alt vekâlet mi, yoksa ikame vekâlet
mi olduğunu belirleyebilmek için, tüm özellikler ve olgular dikkatlice
değerlendirilmelidir. Somut olayın niteliğinin belirlenememesi duru-
munda, doktrinde, alt vekâletin varlığının fiili bir karine olarak kabul
edilmesi gerektiği belirtilmiştir
51
.
VI. ALT VEKÂLET SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ
A. Genel Olarak
Alt vekâlet sözleşmesinin önemli ve bu sözleşmenin yapısını şe-
killendiren özelliklerinden biri fiilî anlamda başka bir vekâlet sözleş-
mesinden kaynaklanıyor olmasıdır
52
. Alt vekâlet sözleşmesinin kurul-
ması için bu sözleşmeden önce kurulmuş asıl vekâlet sözleşmesinin
bulunması zorunlu olmasa da, sözleşmeler arasındaki fiilî bağ alt
vekâlet sözleşmesinin hüküm doğurmaya başlaması için asıl vekâlet
sözleşmesinin varlığını gerekli kılar
53
. Her iki sözleşmenin ortak tarafı
ikinci âkit olarak da adlandırılabilecek asıl vekildir
54
.
47
Akipek s. 129
48
Oser/Schönenberger s. 1484; Akipek s. 123.
49
Erlüle s. 261; Akıncı, Şahin: Vekâlet Sözleşmesinin Sona Ermesi, Sayram Yayınları,
Konya 2004, s. 41; Yavuz s. 467; Honsell/Vogt/Wiegand s. 2177-2178.
50
Akipek s.129.
51
Tandoğan s. 462; Erlüle s. 261; Akipek s. 130; Esener s.92; Zevkliler/Gökyayla s.495.
52
Oser/ Schönenberger s. 1484-1485; Akkanat s.16.
53
Cerutti s. 4; Akipek s.147; Akkanat s.16.
54
Cerutti s.53; Akipek s.89.