34 / 521
TBB Dergisi 2011 (96)
Şafak PARLAK - Levent BÖRÜ
33
“Vekil başkasına vekâlet vermeye yetkili ise, sadece seçmede ve
talimat vermede gerekli özeni göstermekle yükümlüdür”.
Bu hüküm caiz olan tüm hallerde alt vekâlet bakımından uygula-
ma alanı bulur
67
. Bu hükümde 818 S. TBK m. 100 (6098 S. TBK m. 116)
gereğince alelade yardımcı kişilerin eylemlerinden sorumluluğa naza-
ran hafifletilmiş bir sorumluluk öngörülmektedir. 818 S. TBK m. 391/
II (6098 S. TBK m. 507/II) hükmüne göre, vekil alt vekili seçmekte ve
ona talimat vermekte kusuru bulunmadığını ispat ederek sorumluluk-
tan kurtulabilir; oysa 818 S. TBK m. 100 (6098 S. TBK m. 116) böyle bir
kurtuluş kanıtı ileri sürme olanağı tanımamaktadır
68
. Buna göre vekil
caiz olan alt vekâlette, yerine işin gerektirdiği nitelikleri taşıyan (ye-
tenekli, ödeme gücü olan, güvenilir vs.) bir kimseyi koymadığı ya da
ona eksik veya yanlış talimat verdiği takdirde kendisine düşen özen
yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirmemiş olacaktır. Örneğin, bir
doktorun tarihini önceden belirleyip üstlendiği by-pass ameliyatında
yerine, işinde uzman ancak o dönemde alkol sorunları olduğunu bildi-
ği bir meslektaşını sokması halinde, 818 S. TBK m. 391/II (6098 S. TBK
m. 507/II) gereğince özen yükümlülüğünü yerine getirmediğinden
ötürü sorumluluktan kurtulamayacağı kanısındayız.
Vekilin alt vekili seçmek ve ona talimat vermekten dahi sorumlu
tutulamayacağına ilişkin şart veya kayıtlar vekâletin niteliğiyle bağ-
daşmayacağından geçerli olmaz
69
. Doktrinde bir görüş
70
, tarafların
karşılıklı iradelerine öncelik tanınması ve her iki tarafın kabulü halin-
de sorumsuzluk anlaşmasının geçerli olması gerektiği yönünde olsa
da, biz de zaten hafif olan bu sorumluluğun böylelikle daha da hafifle-
tilmesinin veya kaldırılmasının yerinde olmayacağı kanısındayız.
b) Sorumluluğun Hukuki Niteliği
818 S. TBK m. 391/II (6098 S. TBK m. 507/II) ile getirilen hafifle-
tilmiş sorumluluğun hukuki niteliğine ilişkin doktrinde görüş birliği
bulunmamaktadır.
67
Tandoğan s.466.
68
Akipek s.163; Akkanat s.155; Erlüle s.263; Tandoğan s.466.
69
Akipek s.177; Erlüle s.264; Gümüş (Vekil) s.173; Tandoğan s.467; Yavuz s.452-453.
70
Fellman s.574.