TBB Dergisi 96. Sayı

HUKUK MUHAKEMELERİ YASASI’NDA

YARGICIN TAZMİNAT SORUMLULUĞU

LIABILITY TO DAMAGE OF THE JUDGE

IN CIVIL PROCEDURES LAW

İlker Hasan DUMAN*

1. GENEL OLARAK

HMK. MD. 46-49 hükümleriyle, 1086 sayılı Kanunun 573-576’ncı

maddelerinde düzenlenen yargıcın kusurlu davranışlarından, ilk aşa-

mada Devletin sorumlu tutulamayacağı, yargıcın şahsen sorumlu tu-

tulması gerektiği yönündeki kuraldan ayrılınmış ve yargıcın yargılama

faaliyeti esnasında vermiş olduğu zararlardan, ilk planda Devlete karşı

tazminat davası açılması ilkesi kabul edilmiştir. Devlet, daha sonra öde-

diği tazminatı almak için, kusurlu yargıca dönüp isteyecektir. Yeni dü-

zenleme ile yargıçların hukuki sorumluluğuna ilişkin durum, idarenin

memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri

eylem ve yaptıkları işlemlerden birinci derecede Devleti sorumlu tutan

ve daha sonra da Devletin sorumlu kişiye dönüp istemesini benimseyen,

Anayasa’nın 129. maddesinin beşinci fıkrası hükmüne de uygundur

Avukat, İstanbul Barosu

Kaynakça: İlker Hasan Duman, Yargıcın Tazminat Sorumluluğu, Antalya Barosu

Dergisi, sayı. 2000/10; İlker Hasan Duman, Konu ve Sorunlarda Hukuk Devleti,

Kartal-2003, sf. 317-331; OrhanÖzdeş, HakimlerinHukuki Sorumluluğu ve Devlet,

Danıştay Dergisi, sayı 1971/2; Sezai Aydınalp, Hâkimin Hukuki Sorumluluğu,

Adalet Dergisi, sayı 1990/2; Şerafettin Elmacı, Hâkimlerin Hukuki Sorumluluğu

Rejiminin Cumhuriyet Savcıları Bakımından Uygulanması, Adalet Dergisi, sayı

2010/5; Erhan Günay, Yargısal Görevlerinden Dolayı Hâkimlerin Tazminat

Sorumluluğu ile Hâkimlere, Cumhuriyet Savcılarına ve Avukatlara Karşı İşlenen

Hakaret Suçları, Ankara 200; İsmail Hakkı Karafakih, Hâkimlerin Verdikleri

Kararlardan Dolayı Şahsen ve Devletin Dolayısıyla Mesuliyeti, SBFD, sayı 1956;

Ahmet Kılıçoğlu, Hâkimlerin Hukuki Sorumluluğu, AÜHFD, sayı 1973/1-4; Saim

Üstündağ, Medeni Yargılama Hukuku, İstanbul 1974; Mehmet Akif Tutumlu,

Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Ankara 2011.

Yasanın Gerekçesi.