235 / 465
İpotekli Konut Finansmanına Yönelik Hukuki Düzenlemeler ve Diğer Ülkelerle Mukayesesi
234
Alman modelinde; mortgage bankasının bir tek ipotek havuzu
bulunmaktadır. Yeni kredi verildiği zaman yeni tahvil ihraç edilerek
krediler fonlanmaktadır. İhraç edilen krediler mortgage bankasının
bilançosunda kalmaya devam etmektedir. Riski bankalar üstlenmek-
tedirler.
Danimarka modelinde ise; mortgage bankaları tahvil ihraççısı
değil aracısıdırlar. İpotek bankaları tüketici kredilerini bir araya ge-
tirerek tüketiciler adına tahvil ihracına aracılık etmektedirler. Benzer
kredilerden oluşan kredi havuzları oluşturup, bunlara uygun her bir
havuz için farklı seri halinde tahviller ihraç etmektedirler. Bu sistemde
mortgage bankaları aracılık rolü üstlenmeleri nedeni ile risk taşıma-
maktadırlar
5
.
1.1.4.2. Amerikan Modeli
ABD’de uygulanan bu sistemde, konut kredisini veren kurumlar
borcu üzerinde tutmayarak kredileri ikincil piyasalarda satıp nakde dö-
nüştürmektedirler, bu nedenle de düşük faizli kredi sunma imkânları
olmaktadır. İkincil pazardaki kurumlar,
“Federal National Mortgage
Association”
(FNMA) ve
“Government National Mortgage Association”
(GNMA) gibi kamu kuruluşlarıyla birlikte bir havuz oluşturarak ya-
tırımcılara hisse satmaktadırlar. İkincil pazardaki kurumlar sadece bi-
rinci derece ipotek satın almaktadırlar, krediyi alan kişi veya kuruluş
ödeme zorluğu içerisine düşerse, kendilerine öncelik tanınmaktadır
6
.
2. İpotekli Konut Finansmanına İlişkin Hukuki Düzenlemeler
İpotekli konut finansmanı sistemine ilişkin ilk yasal düzenleme 5582 sa-
yılı Konut
Finansmanı Sistemine İlişkin Çeşitli Kanunlarda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun
7
ile yapılmıştır. Yapılan düzenleme ile
konu ile ilgili olarak başlıbaşına bir kanun tesis edilmemiş, yürürlükte-
ki kanunlara eklemeler ve bu kanunlarda değişiklikler yapılmıştır. Bu
kanun sistemin temel mevzuatıdır. Konu ile ilgili mevzuat hükümleri
normlar hiyerarşisi yönünden aşağıda incelenmektedir.
5 Murat Berberoğlu,
Mortgage-İpotekli Konut Finansman Sistemi ve Bu Sistemin
Türkiye’de Uygulanabilirliği
Uluslararası
İ
ktisadi ve
İ
dari
İ
ncelemeler Dergisi Sayı:
2, 2009, s.123.
6 Berberoğlu, s. 123.
7 06.03.2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanmıştır.