TBB Dergisi 97. Sayı

İpotekli Konut Finansmanına Yönelik Hukuki Düzenlemeler ve Diğer Ülkelerle Mukayesesi

236

2.2.1982 Anayasası ve Konut Finansmanı

Anayasa’da konut finansmanı yönünden doğrudan bir hüküm bu-

lunmamakla beraber Anayasa’nın 57. maddesi konut hakkını düzenle-

mektedir. Bu maddede “

devletin, şehirlerin özelliklerini ve çevre şartlarını

gözeten bir planlama çerçevesinde, konut ihtiyacını karşılayacak tedbirleri

alacağı, ayrıca toplu konut teşebbüslerini destekleyeceği

” belirtilmiş bulun-

maktadır. Konut finansmanı ile ilgili yasal düzenlemelerin temel da-

yanağı bu maddedir. Ancak bu madde konut hakkını yeterli derecede

tanımlamadığı gibi bu hakkın ne gibi vasıtalarla gerçekleştirileceğini

de ortaya koymamaktadır. Nitekim bu hususlar yasalarla dahi gerek-

tiği şekilde düzenlenmemiştir.

2.3. İpotekli Konut Finansmanı Sistemi ve Yasal Düzenlemeler

İpotekli konut finansmanı sistemine ilişkin ilk yasal düzenlemenin

5582 sayılı Konut Finansmanı Sistemine İlişkin Çeşitli Kanunlarda De-

ğişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile yapılmış olduğunu yukarıda

belirtmiştik. Nitekim konu ile ilgili yeterli anayasal altyapı olmadığı

gibi yeterli yasal yapı da oluşturulabilmiş değildir. Bu ipotekli konut

finansmanına ilişkin temel bir yasanın olmayışı ve bu konuya ilişkin

düzenlemelerin çok değişik yasalarda yer almasından kaynaklanmak-

tadır. Özellikle yasalarda da konuya ilişkin yeterli çerçeve oluşturul-

madan konuya ilişkin düzenlemeleri yapma yetkisinin idari makamla-

ra verilmesi mevzuatı ve sistemi iyice karmaşıklaştırmaktadır.

2.3.1. İpotek Kavramı ve Özellikleri

İpotek, var olan veya henüz doğmamış olmakla birlikte doğması

kesin ya da muhtemel olan herhangi bir alacak için taşınmazın tapu

kütüğüne işlenmesi yoluyla güvence olarak gösterilmesidir. Hak sahi-

bine bir taşınmaz malın değerinden alacağını elde etme yetkisi veren

sınırlı bir nesnel haktır. Başka bir deyişle, bir alacağın güvence altına

alınması amacıyla, bir taşınmazın bedelinden alacağın tahsiline olanak

sağlayan haktır

Konuyla ilgili olarak düzenleme yapan Medeni Kanun ipoteği ta-

şınmaz rehninin bir türü olarak düzenlemiş ve diğer taşınmaz rehni

türleri olan, ipotekli borç senedi ve irad senedinden ayrı hükümlere

tabi tutmuştur.

9 Habercuma, s. 68.