

Türkiye’nin Yolsuzlukla Mücadele Enstrümanları
336
etkenlerden endişe duyduğunu, bu nedenle, teftiş kurulu sisteminin
organizasyonu, rolü ve işlevinin, kamu idaresinin genel reformları ışı-
ğında, özellikle kolluk kuvvetleriyle olan ilişkisinde, açık sınırlama,
hiyerarşi ve sorumluluk sağlamak amacıyla tekrar tanımlanması ge-
rektiğini, Türkiye’nin teftiş kurullarını güçlendirmeyi amaçlayan bir
dizi iyileştirici tedbir öngördüğünü ancak sorunun bu kurulların ka-
pasitesinin güçlendirilmesi olmadığını, dolayısıyla tavsiyenin ancak
kısmen yerine getirildiğini belirtmiştir.
67
5-
Kamu yönetiminde daha fazla demokratikleşme ve saydamlık
sağlanmalıdır. Devletçi ülkelerde daha fazla yozlaşma; devlet müda-
halesinin daha az olduğu piyasa ekonomilerinde ise yozlaşmalar göre-
celi olarak daha azdır. Daha demokratik devletler, otokratik devletlere
oranla daha az rüşvet ve yolsuzluk olayları ile karşı karşıya kalırlar.
...Rüşvet ve yolsuzlukları ortadan kaldırmanın en iyi ilacı demokrasiyi
ve piyasa ekonomisini geliştirmektir.
“Liberal demokrasi”
, yolsuzluğu
ortadan kaldırmanın, daha doğrusu önemli ölçüde azaltmanın temel
reçetesidir.
68
Merkezi New York’ta bulunan İyi Yönetim ve Demokrasi
Merkezi’nin bulgularına göre demokratikleşme ile yolsuzluklar ara-
sında doğrudan bağ vardır. Nitekim yolsuzluk algılama endekslerinin
üst sıralarında yer alan ülkeler, karnelerinde demokrasi notu
“pekiyi”
olan ülkelerdir. Aslında iyi yönetişim de, demokrasinin bir bileşeni-
dir ve yönetsel anomali olarak niteleyebileceğimiz demokrasiden sap-
maların artmasıyla doğru orantılı olarak yolsuzluklar da geometrik
olarak artmaktadır. Çözüm, demokrasinin tüm kurum ve kurallarıyla
işletilmesi; yani
“normalleşme”
dir.
69
6-
İhbar müessesesi işler hale getirilmeli ve muhbirler korunma-
lıdır. Ülkemizde yaygın ve yanlış vatandaşlık bilinciyle bir yolsuzlu-
ğun, kuralsızlığın ilgililere haber verilmesi muhbirlik, ispiyonculuk
67
GREKO, Türkiye Ek Uyum Raporu (Greco RC-I/II (2008) 2E)”
68
Aktan, Coşkun Can, Yolsuzluklar Üzerine Bazı Gerçekler ve Yolsuzluklarla Mü-
cadele Yolları, Banka ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, Aralık 1998
(http://www.canaktan.org/canaktan_personal/canaktan-arastirmalari/toplam-ahlak/aktan-
yolsuzluklar-uzerine.pdf
69
Tarhan, R. Bülent, Türkiye yolsuzluklar cenneti olmaktan kurtuluyor mu? http://
www. yolsuzluklamucadele.org/yayinlar/turkiyeyolsuzluklarcennetiolmaktan.
htm