TBB Dergisi 98. Sayı

TBB Dergisi 2012 (98)

Hüsamettin UĞUR

331

2.5.5. Üst Kurulların (Bağımsız İdari Otoritelerin) Denetimi

Yetkili oldukları alanlarda denetim ve yaptırım yetkisine sahip

“ba�

ğımsız idari otoriteler” “bağımsız düzenleyici kurumlar”

veya

“regülasyon

kurumları”

olarak adlandırılan üst kurullar; belirli sayıda kişiden oluş-

muş karar organı bulunan, belirli bir alanda esas itibariyle düzenleme

ve denetim yapmakla görevlendirilmiş ve yetkilerle donatılmış, mali ve

idari özerkliğe sahip, yetkilerini kendi sorumluluğu altında bağımsız

olarak kullanan, yasalarla belirlenen ilkeler çerçevesinde hesap veren

özel bir kanunla yetkilendirilmiş tüzel kişiliğe sahip kurumlardır.

Üst kurullar çeşitli yönlerden denetim altındadır. Kuruluş kanun-

larına göre dış denetimleri

“Sayıştay”

tarafından yapılmakta,

işlem ve

kararlarının yargısal denetimi ise Danıştay tarafından yapılmaktadır.

2.5.6. Diğer Denetim Mekanizmaları

2.5.6.1. Kamuoyu Denetimi.

9.10.2003 tarih ve 4982 sayılı

Bilgi Edin-

me Hakkı Kanunu

ile demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olarak

herkes bilgi edinme hakkı çerçevesinde kamu kurum ve kuruluşları ile

kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının faaliyetlerine iliş-

kin olarak usulüne uygun dilekçe ile bilgi veya belge isteme hakkına

sahiptir. Kanun kapsamında kurulan

Bilgi Edinme Değerlendirme

Kurulu,

GREKO’nun tavsiyeleri üzerine 2009 yılından itibaren kendi-

ne özgü bütçesinin verildiği ve personel sayısının artırıldığı, böylece

Kurulun –Başbakanlık içinde– daha yüksek derecede işlevsel bağım-

sızlığının güçlendirilmiştir. Kurul kararları, idare mahkemelerinin

yargısal denetimine bağlıdır.

Medya

(yazılı, sözlü, görüntülü, dijital basın yayın araçları), 4.

kuvvet olarak adlandırılan medya meslek kurallarına uygun olarak

doğru ve tarafsız bir şekilde kamuoyunu bilgilendirme ve kamuoyu

oluşturma görevini yaptığı sürece önemli bir

“denetim”

aracıdır.

Ünal, Targan, Finans Sektöründe Üst Kurulların Rolü ve Fonksiyonu,

http://

www.iubam.

org/FSUKR.pdf, E.T.:11.7.2007

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun ekli (III) sayılı cetvelinde

“Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar”

olarak; 1) Radyo ve Televizyon Üst Kurulu,

2) Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, 3) Sermaye Piyasası Kurulu, 4) Bankacı-

lık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, 5) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, 6)

Kamu İhale Kurumu, 7) Rekabet Kurumu, 8) Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme

Kurumu yer verilmiştir.