367 / 529
Sermaye Piyasasında Manipülasyon
366
seviyede tutulmasına yönelik faaliyetleri içerir
7
. Manipülasyonu ifade
etmek için; yapay işlemle pazarı etkilemek, akılcı veya hileli yollar-
dan hisse senedi fiyatlarını kontrol etmek, yıkama satış yöntemi veya
uydurma emirlerle menkul değerlerin fiyatlarının artmasına ya da
düşmesine sebep olmak, borsada hile, alım-satım yaparak piyasanın
daha canlı görünmesini sağlayarak fiyatları etkilemek gibi tabirler de
kullanılmaktadır
8
.
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 47. maddesi manipülas-
yonu,
“yapay olarak, sermaye piyasası araçlarının, arz ve talebini etkilemek,
aktif bir piyasanın varlığı izlenimini uyandırmak, fiyatlarını aynı seviyede
tutmak, arttırmak veya azaltmak amacıyla alım ve satımını yapmak ve serma�
ye piyasası araçlarının değerini etkileyebilecek, yalan, yanlış, yanıltıcı, mes�
netsiz bilgi vermek, haber yaymak, yorum yapmak ya da açıklamakla yükümlü
olunan bilgileri açıklamamak”
olarak ifade etmektedir. Manipülasyon ile
ilgili yapılan tüm değerlendirmelerin ortak noktası, manipülasyonun
yatırımcının karar alma sürecine ilişkin dışarıdan yapılan bir etkiyi
içeriyor olmasıdır. Diğer bir ifade ile manipülasyon doğal sürece yapı-
lan etkiyi ifade eden bir sözcüktür
9
.
Manipülatif işlemler, sermaye piyasalarının dürüst ve düzen-
li bir şekilde işlemesini ve fiyatların serbest arz ve talep kurallarına
göre oluşmasını engellediği ve böylece piyasaya olan güveni sarstığı
için yatırımcıların piyasaya gelmeleri önünde ciddi bir engel olarak
durmakta ve bu yüzden yasaklanmaktadırlar
10
. Bu tür işlemleri ger-
çekleştirmenin hukukî sonuçları yanında cezai sonuçları da vardır ve
bu suç manipülasyon suçu olarak adlandırılmaktadır
11
. Sermaye Pi-
yasası Kanunu’nun 47. maddesinde, diğer kanunlara göre daha ağır
bir cezayı gerektirmemek koşuluyla 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5
bin günden 10 bin güne kadar adli para cezası öngörülmüştür. Ancak
bu suçlardan dolayı kovuşturma yapılması, Sermaye Piyasası Kurulu
7
Serdar Karababa, Hisse Senedi Yatırımcısının Korunması, Ankara 2001, s. 170.
8
Ali Hakan Evik, Sermaya Piyasası Araçlarının Değerini Etkileyebilecek Aldatıcı
Hareketler Yapma (Manipülasyon) Suçları, Ankara 2004, s. 77.
9
İbrahim Onur Baysal,
“Sermaye Piyasasında Manipülasyon Suçu”
, Ankara Üniversi-
tesi SBE, Ankara 2011 (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), s. 24.
10
Cemal Küçüksözen, Sermaye Piyasasında Yatırımcının Korunması Türk Sermaye
Piyasasının Bu Açıdan Değerlendirilmesi, Ankara 1999, s.178-179.
11
Ayşe Sumer, Türk Sermaye Piyasası Hukuku Ve Seçilmiş Mevzuat, 3. Baskı, İstan-
bul 2002, s. 162.