371 / 529
Sermaye Piyasasında Manipülasyon
370
üzere, dolaylı veya dolaysız olarak, bir veya daha fazla kişi ile anlaşarak
bir dizi alım satım yapmak amacıyla gerçekleştirilen işlemlerin yapay
piyasa oluşturmak amacıyla gerçekleştirildiği kabul edilmektedir.
İMKB Yönetmeliği’nin 23. maddesine göre yapay fiyat ve piyasa
oluşturulmasında yasaklanan hallerin herhangi birinin var olduğunun
tespiti halinde iki veya daha fazla borsa üyesinin başvurusu üzerine ya
da re’sen, üye ve/veya menkul kıymet bazında bekleyen emirler ve/
veya gerçekleşen işlemler belirli bir zaman dilimi içinde veya zaman
dilimine bağlı olmaksızın iptal edilebilir.
b. Yanıltıcı İzlenim Yaratarak Başkalarını İşlem Yapmaya İkna
Etmek
Borsada yapılan işlemlerin amacı, manipülatif hareketlerden etki-
lenen fiyatların gerçek bir arz ve talep dengesi sonunda oluştuğu izle-
nimini oluşturmaktır. Sermaye Piyasası Kanunu’nun 47. maddesinde
de
“aktif bir piyasanın varlığı izlenimini uyandırmak”
denilmek suretiyle
bu unsur üzerine vurgu yapılmıştır
23
.
Mülkiyette gerçek anlamda değişikliğe yol açmayan işlemler ya-
nıltıcılık özelliğine sahiptir. Sermaye piyasalarında alıcı ve satıcı karşı
karşıya gelmez ve işlem koşulları karşılıklı tartışılmaz. Bu durumda
yatırımcı çoğu zaman yatırım kararını kamuya açıklanan bilgiler veya
psikolojik etkenler yardımıyla vermektedir. Yatırımcının psikolojik
durumunu etkileyebilecek ancak mülkiyette gerçek anlamda değişikli-
ğe yol açmayan yanıltıcı işlemlerin amacı, o paylar üzerinde yoğun bir
işlem yapıldığı zannını uyandırmak ya da söz konusu payın fiyatını
sabit tutmak, artırmak ya da düşürmektir
24
.
Manipülatif fiilin yanıltıcılığının tespitinde salt manipülatif işle-
min varlığının tespiti yeterli değildir. Manipülasyon gerçekleştirmek
amacıyla seri halinde işlemler gerçekleştirilmiş olsa da yapılan objektif
değerlendirmeler sonunda fiilin yanıltıcılık özelliğinin olmadığı tespit
edilirse sadece manipülatif bir işlem yapıldığı için tazminat sorumlu-
luğu doğmayacaktır
25
.
23
Manavgat, s. 111.
24
Manavgat, s. 111-112.
25
Manavgat, s. 126.