TBB Dergisi 98. Sayı

TBB Dergisi 2012 (98)

Aydın Alber YÜCE

371

Yatırımcının manipülatif fiillerden etkilenmiş fiyattan işlem yap-

ması, ilgili menkul kıymete yatırım yapmak için ikna edilmiş oldu-

ğunun kabulü etmek için yeterlidir. Yatırımcının manipülatif hareket

olmasa da yatırım kararı verecek olması fiilin manipülatif niteliğini et-

kilemez

. Çünkü yatırımcı zaten manipülatif fiilden haberdar değildir.

c. Yapay Piyasa Oluşturmak

Sermaye Piyasası Kanunu’nun 47. maddesinde

“yapay olarak ...

aktif bir piyasanın varlığı izlenimini uyandırmak, fiyatlarını aynı seviyede

tutmak, arttırmak veya azaltmak”

ifadelerine yer verilmiştir. Hüküm, iş-

lem hacmi ve fiyatlar konusunda yanıltıcı bir izlenim oluşturma çaba-

sını somutlaştırmıştır. Dolayısıyla fiyat hangi noktada oluşmuş olursa

olsun, gerçek olmayan bir arz ve talebe bağlı olarak oluşturulmuşsa

yapay fiyat vardır. Yine işlem hacmindeki ani değişiklikler de payın

önceki durumu da dikkate alınarak yapay olarak nitelendirilebilir

Herhangi bir yapay müdahale olmaksızın arz ve talebe göre olu-

şan fiyatla yapay fiyat arasındaki fark ve yapay işlem hacmi ile gerçek

işlem hacmi arasındaki farkı kesin olarak belirlemek zordur. Bu yüz-

den manipülasyonla mücadele ederken, borsa sistemine zarar verme-

mek, yatırımcıların yatırım kararlarını olumsuz etkilememek ve işlem

güvenliğini sağlamak için manipülasyon şüphesinin var olduğu du-

rumlarda ihtiyatlı davranmak gerekir. Fiyat ve işlem hacmi üzerinde

etkisi olan her işlemi manipülatif olarak nitelendirmek gerçekten yasal

olan işlemlerin de manipülatif olarak değerlendirilmiş olmasına yol

açablir. Çünkü manipülatif işlemler gerçek ve yasal işlemler görüntü-

sü altında yapılır. Bu yüzden işlemi gerçekleştiren kişinin iradesi yani

işlemdeki manevi unsur da dikkate alınmalıdır

d. Manevi Unsur

İşleme dayalı manipülasyonun cezaî ve hukukî sorumluluklara yol

açan sonuçları vardır. Bu sorumluluklara tabi olmak bakımından eyle-

min tespitinde manevi unsurun da dikkate alınması gerekir. Zira yuka-

rıda açıkladığımız gibi manipülasyon konusu işlemlerin dış dünyaya

Manavgat, s. 128.

Manavgat, s. 102-103 ve 109.

Manavgat, s. 103-106 ve 109.