395 / 477
Terörizmin Bastırılmasına Dair Avrupa Sözleşmesi
394
23. Sözleşme geri vermenin amaçları bakımından suçun siyasi
karakterini gözönüne almamayı açıkça amaçlamışsa da, âkit devleti
madde 1’den kaynaklanan yükümlülüklerini tam olarak yerine getir-
mekten kanuni veya anayasal nedenlerin alıkoyabileceğini kabul eder.
Bu nedenle madde 13, âkit devletlerin belirli çekinceler koymasına
açıkça izin verir.
24. Şayet talep edilen devletin geri verme talebinin madde 5’te
bahsedilen değerlendirmelerden ilham aldığına inanmak için esaslı
sebepleri bulunmakta ise veya geri verilmesi talep edilen kişinin du-
rumu bu değerlendirmeler yüzünden ağırlaşabilecekse geri verme yü-
kümlülüğü bulunmadığı kaydedilmelidir.
25. Madde 1’de bahsedilen suçlardan birinde geri vermeyi redde-
den bir devlet, bu koşullar altında (madde 6 ve 7) yargı yetkisini ihdas
etmek için gerekli önlemleri aldıktan sonra, takibat amacıyla dosyayı
yetkili makamlarına sunmakla yükümlüdür.
26. Bu hükümler
“iade et ya da yargıla”
prensibini yansıtır. Bunun-
la beraber, Sözleşmenin âkit devletlere, geri verme ya da yargılama
için genel bir seçim hakkını kabul etmediği kaydedilmelidir. Dosyayı
soruşturma amacıyla yetkili makamlara iletme yükümlülüğü ikincil-
dir, söz konusu dosyada geri vermenin reddinin öncelemesi koşuluna
bağlı olarak sözleşmede veya diğer ilgili anlaşma veya yasal düzenle-
melerde yer alan koşullar altında mümkündür.
27. Aslında Sözleşme o türden bir geri verme sözleşmesi değildir.
Bir suçun vasfı madde 1 ve 2’nin verdiği yetkiye dayanarak uyarlana-
bilirken, geri vermenin hukuki dayanağı geri verme sözleşmesi veya
diğer ilgili kanun olarak kalır. Bu ise bir teröristi geri vermesi istenen
bir devletin, Sözleşmenin hükümlerine rağmen, şayet geri vermenin
diğer koşulları yerine getirilmemişse, örneğin, failin talep edilen dev-
letin vatandaşı olması veya zamanaşımı gerçekleşmiş olması halinde,
geri vermeyebileceği anlamına gelir.
28. Öte yandan, Sözleşme devletlerin, iç hukukları izin veriyorsa
Sözleşmede öngörülenden başka durumlarda geri vermelerini veya
ilgili devlette sözleşme uyarınca yapılmış geri verme talebi bulunma-
dığı spesifik durumlarda veya diğer bir uluslararası sözleşme veya
belirli bir düzenlemenin geri vermeden başka bir tedbiri sağladığını