TBB Dergisi 100. Sayı

Hekimin Hastayı Aydınlatma Yükümlülüğünden Kaynaklanan Taziminat Sorumluluğu

bütünlüğüne el atılmış ve hasta da buna katlanmış olmakla maddi ve

manevi zararı oluşur.

Aydınlatma yükümlülüğünün ihlali nedeniy-

le gerek haksız fiil hükümlerine gerekse sözleşme hükümlerine aykı-

rılık

(kötü ifa) nedeniyle tazminat davaları açılabilecektir.

Borçlar

Kanunu 98/2. madde(TBK.114/2) gereği haksız fiil sorumluluğuna

ilişkin hükümler kıyas yoluyla sözleşmeye aykırılık hallerine de uygu-

lanacağından kanunun haksız fiil hükümleri arasında yer alan maddi

ve manevi tazminatlar ve bunların belirlenmesine ilişkin hükümlerine

göre bu davalar açılacaktır. Aydınlatma yükümlülüğünün ihlalinden

kaynaklanan zararlar ve bu durumlarda istenebilecek tazminat dava-

ları aşağıda daha yakından incelenecektir.

B. MADDİ TAZMİNAT DAVASI

Aydınlatma yükümlülüğünün ihlalinden kaynaklanan maddi ni-

telikteki kişilik hakkını oluşturan yaşam, sağlık ve bedensel bütünlüğe

saldırı nedeniyle, kişinin malvarlığında bir azalma söz konusu olduğu

hallerde, rıza dışı bu azalma (zarar), hekimin kusurlu, hukuka veya

sözleşmeye aykırı eylemi ile uygun illiyet bağı içerisinde bulunmakta

ise, bu azalmanın tazmini gerekir.

Bu gibi durumlarda zarar genellik-

le yaşamın kaybı, sağlığın bozulması veya beden bütünlüğünün zarar

görmesi( yaralanma) şeklinde ortaya çıkmaktadır.

100

Hekimin aydınlatma yükümlülüğünün ihlali, hastanın ölümüne

neden olmuş ise, BK. ‘nın 45. maddesi gereğince, defin giderleri, varsa

tedavi ve çalışma gücü kaybı giderleri ve ölenin desteğinden yoksun

kalanların uğradığı destekten yoksun kalma zararı tazmin edilecektir.

Yeni Türk Borçlar Kanunu 53. maddesi de aynı hükümlere yer vermiştir.

Aşçıoğlu, s.100.

Aydınlatma yükümlülüğü hekimin sözleşmede yan yükümlerindendir. Bu

nedenle ifası değil, kötü ifası halinde gerekli koşullar varsa tazminat davası açma

hakkı sağlarlar. Bu konuda daha ayrıntılı bilgi için Bakınız: Demir, Mehmet,

“Hekimin Tazmin Yükümü Bağlamında Tıbbî Aydınlatma Türleri”

Türkiye Klinikleri

Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi,

Y.2011, C. 19,S. 2, s. 145.

Doğan, s.205.

Öztan, Bilge,

Medeni Hukuk

, Ankara-2007, s.271; Dural, Mustafa,

Türk Medeni

Hukukunda Gerçek Kişiler

, İstanbul-1995, 4. Bası. s.154; Helvacı, Serap,

Türk ve İsviçre

Hukuklarında Kişilik Hakkını Koruyucu Davalar,

İstanbul- 2001, s.177; Oğuzman /

Öz, s.497.

100

Gökcan, Hasan Tahsin,

Haksız Fiil Hukuku ve Maddi ve Manevi Tazminat Davaları,

Ankara-2008, s.539; Aşçıoğlu, s.100.