TBB Dergisi 100. Sayı

91 / 477

5982 Sayılı Anayasa Değişikliği Kanunu’nun 1982 Anayasası’nın “Hukuk Devleti” Anlayışına ... 90
1982 Anayasası’nın yürürlüğe girdiği günden bu yana, hukuk
devleti şemamız açısından önemli sıkıntılar olduğu bir gerçekliktir.
Bu sorun, 1980’li yılların sonlarında başlayan anayasa değişiklikleri ile
kısmen de olsa anayasal düzlemde giderilmeye çalışılmıştır. Yapılan
anayasa değişikliklerinin tümü hukuk devletinin gerekliklerine ilişkin
olmasa da bugün gelinen yer, 1982 Anayasası’nın yürürlüğe girdiği
günden çok farklıdır. Ancak mevcut anayasal yapı, yine de, hukuk
devleti açısından istenilen noktada olmadığımızı bütün açıklığı ile or-
taya koymaktadır. Bunun ardındaki en önemli neden yasama organın-
daki siyasî çoğunlukların tümüyle olmasa da ciddî ölçüde anayasayı
kendi partisel/ideolojik pencerelerinden bakarak ve gereksinimlerine
uygun olarak değiştirmelerinde yatmaktadır.
5982 sayılı Anayasa Değişikliği Kanunu’na gelininceye değin ge-
çen süreçte, çeşitli partilerin katılımıyla kabul edilen bu anayasa deği-
şikliği paketlerinin16 ortaya çıkardığı manzarayı, git gide sivilleşen si-
yasetin “yetersiz” ve “gerekli görüldüğü kadar” yapılan girişimleri olarak
yorumlamak yanlış olmayacaktır.
5982 SAYILI ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ KANUNUNU İLE
HUKUK DEVLETİ BAKIMINDAN ULAŞILAN SON NOKTA
Yasallığı kuşku götürmeyen “5982 Anayasa Değişikliği Kanunu” ha-
zırlanışı, tanıtılması ve kabulü bakımlarından belli ölçüde meşruiyet
sıkıntısını bünyesinde barındırmaktadır.17 2010 Halkoylaması’yla yü-
rürlüğe girmek suretiyle 1982 Anayasal düzeninde önemli değişiklik-
16 Özellikle 1999, 2001 ve 2004 yıllarında yapılan anayasa değişikliklerinde, hukuk
devletinin geliştirilmesine yönelik kısmî iyileştirmeler sağlayan düzenlemeler
öngörülmüştür.
17 Ayrıntılı bilgi için bkz. (Bülent Yücel, “Anayasayı Değiştirmenin Anlamı, Biçim – İçe-
rik İlişkisi Bakımından Meşruluk Sorunu”, Güncel Hukuk, İstanbul 2010, S. 9 – 81, s.
26 – 29). YSK Sonuç Tutanağına göre 2010 Halkoylaması’na 52.051.828 seçmenden
sadece 38.369.099’u katılmıştır. Ülke genelindeki geçerli oy sayısı ise 37.644.037
olmuş ve bunun sadece 21.787.244’ü 2010 Anayasa Değişikliği Kanunu’na “evet”
oyu vermiştir. Oran olarak değerlendirdiğimizde, oylamaya katılım %73.71 ol-
muş, geçerli oyların %57.88’i evet oyu verirken; %42.12’si hayır yönünde oy kul-
lanmıştır pdf
E.T.: 08.08.2011). Gerek katılım oranının çok yüksek olmaması gerekse de geçerli
oyların ancak %57.88’nin alınabilmesi 2010 Anayasa Değişikliği Kanunu’nun ar-
kasında, büyük bir halk desteği olmadığını bize göstermektedir.