TBB Dergisi 101. Sayı

Gizli Tanık

108

dolaylı olarak ispatladığı söylenebilir

Ceza muhakemesinde maddi gerçeğe ulaşma bakımından önemli

bir yere sahip olan tanık açıklamaları üzerinde durulacaktır.

II) TANIK KAVRAMI

Tanık, uyuşmazlığın taraflarından olmayan, ancak uyuşmazlık

konusu maddî sorunla ilgili, beş duyu organından en az birisi ile bilgi

edindiği, adlî makamlar tarafından varsayılan üçüncü kişidir

. Tanık

beyanı ceza muhakemesindeki en önemli delillerden birini oluştur-

maktadır

. Bununla birlikte tanık beyanları sübjektif değerlendirme-

belirtiler teknolojinin yardımı ile önemli delil niteliğine bürünebilmektedir. Nite-

kim olay yerinden elde edilen kan, kıl, tükürük, meni örneğinin DNA analizine

tabi tutulmuş olması halinde önemli bir delil ortaya çıkmaktadır. Ancak bunun

için veri tabanına yani DNA bankasına ihtiyaç olduğu hususu da unutulmama-

lıdır (ÖZBEK/ KANBUR/ DOĞAN/ BACAKSIZ/ TEPE, s.586, 616-617). Alibi

denilen ve kişinin suç saatinde suç mahalinde olmadığı anlamına gelen belirti ise

diğer delillerle desteklendiğinde sanığın beraat etmesine dahi neden olabilmek-

tedir (ÖZTÜRK/TEZCAN/ERDEM/SIRMA/SAYGILAR/ALAN, s.333). Polisin

Adli Görevlerinin Yerine Getirilmesinde Delillerin Toplanması, Muhafazası ve İl-

gili Yerlere Gönderilmesi Hakkında Yönetmelik tanımlar başlıklı 3. maddesinde

belirtileri maddi delil olarak nitelemiş ve

“İtiraf ve şahadet dışında kalan suç veya suç

sanıklarıyla ilgili maddi (fiziki) bir yapıya sahip, canlı veya cansız, dokunulabilen şeyler”

şeklinde tarif etmiştir. Anılan yönetmeliğin tamamı için bkz.

http://www.mev

zuat.adalet.gov.tr/html/20860.html, Erişim Tarihi: 20.12.2009, Saat: 15.48.

21 ÖZBEK, Tıbbi Delil, s.359; ÖZBEK/ KANBUR/ DOĞAN/ BACAKSIZ/ TEPE,

s.586.

22 FEYZİOĞLU, s.28. Ceza muhakemesinde en önemli delil araçlarından biri olan ta-

nık kavramı hakkında çeşitli tanımlar için bkz. KUNTER/YENİSEY/NUHOĞLU,

s.655;

YURTCAN, s.272; YURTCAN, Şerh, s.173; ÖZBEK/ KANBUR/ DOĞAN/

BACAKSIZ/ TEPE, s.587;

ÖZBEK/ KANBUR/ BACAKSIZ/ DOĞAN, s.393;

ÖZTÜRK/TEZCAN/ERDEM/SIRMA/SAYGILAR/ALAN,

s.297;CENTEL/

ZAFER, s.226; KOCA, s.215-216; SOYASLAN Doğan, Ceza Muhakemesi Huku-

ku, Ankara 2007, s.425; ŞAHİN Cumhur, Ceza Muhakemesinde İspat, (Delillerin

Doğrudan Doğruyalığı İlkesi), Ankara 2001, s.107; DONAY Süheyl, Ceza Yargı-

lama Hukuku, Beta, İstanbul Ekim 2010, s.67; YAŞAR Osman, Açıklamalı ve İç-

tihatlı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu (Ceza yargılama Yasası, C.I, Ankara

1998, s.297; PARLAR Ali/HATİPOĞLU Muzaffer/YÜKSEL Erol Güngör, Açık-

lamaları-İçtihatlı Ceza Muhakemesi Hukukunda Deliller, Çapraz Sorgu ve İspat,

Ankara 2008, s.141; ÜNVER/HAKERİ, Temel Bilgiler, s.301;

ÜNVER/HAKERİ,

s.582 ;TURGUT, s. 8; ÇİÇEK, s.9; DEĞİRMENCİ Olgun, “Ceza Muhakemesinde

Tehlike İçinde Bulunan Tanığın Korunması”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S:83,

Ankara 2009, s.73; BALO Yusuf Solmaz, “Anonim Tanığın Dinlenmesi”, Terazi

Hukuk Dergisi, S:34, Haziran 2009, s.71; KAZANCI EKER Behiye, “Ceza Muha-

kemesinde Tanıkların Korunması Çerçevesinde Görüntülü ve Sesli İfade Alma”,

Hukuki Perspektifler Dergisi, S:7, Temmuz 2006, s.158.

23 ÖZBEK/ KANBUR/ DOĞAN/ BACAKSIZ/ TEPE, s.587.