38 / 537
TBB Dergisi 2012 (101)
Nilüfer BORAN GÜNEYSU
37
işlemleri de sadece cebri icra organları tarafından yapılmaktadır. İcra
takip işlemi, mutlaka borçluya karşı yapılmalıdır; karar, alacaklı veya
borçlu aleyhine verilmekle birlikte aslında muhatabı, hem alacaklı hem
de borçludur. Ancak her iki işlem türünün de bir muhatabı vardır ve
bu işlemler, yargı organların işleyişine yönelik işlemler değildir. İcra ta-
kip işlemi ile alacaklı, alacağını tahsil amacına yaklaşmalıdır. Mahkeme
usûl işlemi olan karar ile taraflar arasındaki uyuşmazlık, geleceğe etkili
ve kesin olarak çözümlenir. Bu anlamda icra takip işlemi de taraflar
arasında uyuşmazlığı çözmeye yönelik bir adımdır. Şüphesiz icra takip
işlemi, kararın niteliği gibi bir çözüm sunmaz; ancak cebri icra hukuku-
nun niteliğine uygun olarak tarafları çözüme yaklaştırır.
B. İCRA TAKİP İŞLEMİNİN UNSURLARI
I. İcra Organı Tarafından Yapılma
İcra takip işleminin unsurları genellikle, icra organı tarafından ya-
pılma, borçluya karşı yapılma ve cebri icranın ilerlemesini sağlama ola-
rak üç başlık altında değerlendirilmektedir. İsviçre hukukunda da icra
takip işleminin unsurları ve tanımı Türk Hukuku ile paraleldir. Buna
göre, icra takip işlemi genellikle icra organı tarafından borçluya karşı
yapılması, borçlunun hukukî durumunu kötüleştirmesi ve icranın iler-
lemesini sağlaması unsurları dikkate alarak tanımlanmaktadır.
21
“Maddi hukuktan kaynaklanan hakkın yerine getirilmesini sağlayan bu
çerçevede zor kullanma yetkisi de olan ve yetkileri kanun tarafından belirlen-
miş organlar”
cebri icra organı
22
olarak tanımlanmaktadır.
23
İcra organ-
ları, asıl ve yardımcı icra organı olarak ikiye ayrılır. Sadece icra işleri
için kurulmuş organlar, asıl icra organlarıdır. Bunlar icra dairesi, icra
mahkemesi ve Yargıtay’ın icra-iflâs işleri ile görevli hukuk daireleri-
dir. Asıl görevleri dışında icra işlerine de bakan organlar ise, yardımcı
icra organlarıdır.
24
21 Buchi Alfred / Meier Isaak / Bosshard Urs, Grundzige des schweizerischen
Schuldbetreibungsrecht, 2. Auflage, Zürich 1982, s. 37; FRITZSCHE/WALTER-
BOHNER, s. 128, Rn. 21. Ayrıca bkz. BGE 115 III 6 E. 5; Staehelin Adrian/Bauer
Thomas/Staehelin Daniel, Kommentar zum Bundesgesetz über Schuldbetreibung
und Konkurs SchKG I Art 1-82, Ettenheim 1998, s. 410, Rn. 25;
22 Alman hukukunda icra organları için bkz. Karslı, s. 86-87.
23 Pekcanıtez/Atalay/Sungurtekin-Özkan/Özekes, s. 90.
24 Gürdoğan, s. 5; Karslı, s. 85; Kuru, s. 69 vd.; Kuru/Arslan/Yılmaz, s. 42; Muşul, s.
98; Pekcanıtez/Atalay/Sungurtekin-Özkan/Özekes, s. 90-91; Postacıoğlu, s. 22.