21 / 473
Ayırımcılık Suçu
20
2- Uluslararası Kaynaklar
Yukarıda da açıkladığımız üzere Anayasa m. 90/son’a göre te-
mel hak ve özgürlüklere ilikin hükümler içeren usulüne uygun olarak
onaylanıp yürürlüğe konulmuş olan uluslararası sözleşmeler iç hukuk
kuralı haline gelmiş ve kanun üstü konuma kavuşmuştur. Bu itibarla
bu sözleşmelerde yer alan düzenlemeler hakkında bilgi vermek yerin-
de olacaktır. Aşağıda bazı önemli sözleşmeler bakımından konu üze-
rinde durulacaktır. Genel düzenleme yapan sözleşmelerdeki düzenle-
meler daha detaylı incelenecek; buna karşılık özel düzenleme yapan
sözleşmelerle ilgili olarak sadece ilgili tanımlar üzerinde durulacaktır.
Türkiye, ayrımcılık yasağına yer veren pek çok uluslararası söz-
leşmeyi usulüne uygun olarak onaylamış ve iç hukuk kuralı haline
getirmiştir. Ayrımcılık yasağına yer veren uluslararası sözleşmelere
baktığımızda, aslında hiç birinin ayrıntılı olarak ayrımcılığı tanımla-
madığını görmekteyiz. Genel olarak hepsi, bir takım nedenler belirt-
miş ve benzeri sebeplerle ayrımcılık yapılmasını yasaklamıştır, gerekli
tedbirlerin alınması hususunda sözleşmeci devletlere pozitif yüküm-
lülükler getirilmiştir. Bu husus, aşağıda sözleşmeler hakkında bireysel
değerlendirmeler yapılırken de görülecektir. Kendi konuları kapsa-
mında kalmak üzere ayırımcılığa ilişkin tanım getiren düzenlemeler
“Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası
Sözleşme
23
”
ve
“Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesine Dair
Sözleşme
24
”
de yer almaktadır. Ancak, gerek ‘Her Türlü Irk Ayrımcı-
lığın Önlenmesine İlişkin Sözleşme’ de gerekse
“Kadınlara Karşı Her
Türlü Ayrımcılığın Önlenmesine Dair Sözleşme”
de sadece düzenleme
konusu ayrımcılık kavramları tanımlanmıştır. Bunlar yukarıda da ifa-
de ettiğimiz üzere genel tanımlar değildir, sadece özel olarak kendi
kapsamlarında değerlendirilebilirler.
Tanımlar bakımından üzerinde duracağımız bir başka tanım da
Sözleşmede tanım olarak yer almamasına karşın Birleşmiş Milletler
Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi kapsamında kurulan İnsan Hak-
ları Komitesi’nin, ayrımcılığa ilişkin yapmış olduğu tanımdır. Ancak
bu konu aşağıda ilgili sözleşme kapsamında değerlendirileceği için
tekrardan kaçınmak için burada ayrıca üzerinde durmayacağız.
23
http://www.tbmm. gov. tr/kanunlar/k4750. html erişim tarihi: 20. 04. 2012
24
http://www.unicef. org/turkey/cedaw/_gi18. html erişim tarihi: 04. 07. 2012