211 / 473
İpoteğin Alacak Bakımından Kapsamı
210
ların teminat dışında bırakılarak, sadece masrafları yapmış bulunan
alacaklıya yüklenmesi ve genel takip yoluna başvurmasının istenmesi,
hakkaniyete uygun değildir. Nitekim alacaklı, söz konusu masraflar ne-
deniyle tescile tabi olmayan kanuni bir ipotek hakkına sahip olur.
Üst sınır ipoteğinde, faiz oranının tapuya tescil edilmesine gerek
yoktur. Nitekim tapu kütüğüne tescil edilmiş bulunan üst sınır tüm
alacaklar bakımından geçerli olacağından, bunun üzerinde bir değe-
re ulaşılması mümkün olmayacaktır
127
. Aynı şekilde, ipoteğin teminat
sağladığı üst sınır tayin edilmiş olduğundan, TMK m. 875/1 b. 3 hük-
mü ile tayin edilmiş bulunan faiz talebine ilişkin sınırlamalar, üst sınır
ipoteği bakımından geçerli değildir
128
. Diğer yandan, TMKm. 875/2’de
öngörülmüş bulunan evvelce belirlenmiş olan faiz oranının, sonradan
gelen alacaklıların zararına artırılamayacağı hükmü, üst sınır ipoteği
bakımından uygulama alanı bulmayacağından, faiz oranının sonradan
artırılması da mümkündür
129
.
TMK m. 870 vd. hükümleri ile tayin edilmiş bulunan derece siste-
mi uyarınca ipoteğin sırası ve sağlamış olduğu teminat miktarı belir-
lenmektedir. Bir ipotek hakkının terkin edilmesi neticesinde, onun ye-
rine, yeni bir ipotek hakkı tesis edilebilir (TMK m. 871/2). Bir üst sınır
ipoteğinden boşalan derecenin yerine, kural olarak bir üst sınır ipoteği
kurulabilir. Anapara ipoteğinin tesis edilmesi, alacak miktarı ile bir-
likte faiz oranının da tescilini gerektirdiğinden, teminat altına alınan
alacak kapsamının genişlemesine ve bu nedenle sonraki ipotek hakkı
sahiplerinin zarara uğramasına sebep olabileceğinden, bunun için son-
raki hak sahiplerinin rızasının alınması ya da derece miktarının, yan
alacakların miktarı kadar azaltılması yoluna gidilmesi gerekir
130
.
Üzerinde durulması gereken bir husus da ipotek tesis edildikten
sonra, enflasyon ya da başkaca ekonomik sebeplerle, tapuda belirtilen
teminat miktarının değersiz hale gelmesi, diğer bir ifade ile teminat
miktarının alacaklının aleyhine azalması durumunda, teminat tuta-
127 Gürsoy, Eren, Cansel, s. 1030; Köprülü, Kaneti, s. 289; Gülekli, s 98; Akipek, Akın-
türk, s. 760; Sarı, s 985; Günel, s. 265; Altop, s. 27-28; Karahacıoğlu, Doğrusöz,
Altın, s. 148-149.
128 Gürsoy, Eren, Cansel, s. 1030; Gülekli, s 99; Sarı, s 985-986; Günel, s. 265; Altop, s.
28; Karahacıoğlu, Doğrusöz, Altın, s. 149-150.
129 Kuntalp, İpotek, s. 45.
130 Gülekli, s. 98; Kuntalp, İpotek, s. 44; Serozan, Taşınmaz Rehni, s. 317.