TBB Dergisi 102. Sayı

TBB Dergisi 2012 (102)

Mustafa ÜNLÜTEPE

209

ifa etmekle yükümlü olan borçlunun, sözleşmenin oluşturulması saf-

hasında, üst sınır aşan kısmın da teminattan faydalanacağına ilişkin

hükmün, sözleşmeye dâhil edilmesinde büyük çoğunlukla pazarlık

olanağı olmayacaktır. Bu şekilde üst sınırın aşılarak şişirilmesi müm-

kün olacaktır. Ayrıca ipoteğin borçludan başka bir kimsenin vermiş

olduğu hallerde, üst sınıra kadar taşınmaz ile sorumlu olan taşınmaz

maliki, emredici hükmün çiğnenmesi ile paraya çevirme neticesinde

sorumlu olmayacağı aşan kısımdan da sorumlu tutulmuş olacaktır.

Böylelikle sadece taşınmaz ile sorumluluğu söz konusu iken şahsi ola-

rak da sorumlu tutulması yoluna gidilmiş olacaktır. Açıklanan neden-

lerle, bunun gibi anlaşmalara cevaz verilmesi mümkün olmamalıdır.

İpoteğin paraya çevrilmesi neticesinde elde edilmiş bulunan tuta-

rın, alacağın üst sınırı aşan kısmını da karşılaması halinde, doktrinde

kabul edilmekte olan bir görüş

123

, alacaklının adi takip yoluna başvur-

maya zorlanmasının yerinde olmadığını ve satış tutarının, diğer ala-

caklıların da alacaklarının karşılanmasına yetmesi halinde, aşan kıs-

mın, bu tutardan karşılanması gerektiğini savunmaktadır. Bir diğer

görüş

124

ise ipoteğin paraya çevrilmesi sonucunda elde edilmiş bulu-

nan tutar, tüm alacak kalemlerini karşılamakta olsa da sonucu değiş-

tirmeyeceğini ve üst sınırı aşan alacakların, adi alacak olarak kalaca-

ğını ifade etmektedir. Kanaatimizce, yukarıda ifade etmiş olduğumuz

gerekçelerle, ikinci görüşün kabul edilmesi yerindedir.

Zorunlu masraflar ve özellikle ödenmiş bulunan sigorta primlerinin

üst sınır ipoteğinin sağlamış olduğu teminattan faydalanması noktasın-

da doktrinde farklı görüşler ileri sürülmüştür. Bir görüş

125

belirtilen ala-

cak kalemlerinin, üst sınır içerisinde kalmak koşuluyla, ipoteğin sağla-

dığı teminattan faydalanacağını benimsemektedir. Diğer bir görüş

126

ise

haklı olarak, söz konusu zorunlu masrafların, taşınmaz üzerinde hak

sahibi olan diğer ilgililerin de menfaatine hizmet ettiğinden, belirtilen

alacak kalemlerinin, ipoteğin tescil edilmiş olduğu üst sınır içinde kal-

ması gerekmeksizin, satış bedelinden karşılanması talep edilebileceğini

kabul etmektedir. Buna göre, tüm ilgililerin faydalanacağı bu masraf-

123 Şener, s. 39, 215.

124 Helvacı, İpotek Hakkı, s. 157.

125 Oğuzman, Seliçi, Oktay-Özdemir, s. 757.

126 Gülekli, s. 100; Altop, s. 27; Sarı, s. 987; Günel, s. 265-266; Helvacı, İpotek Hakkı, s.

158; Karahacıoğlu, Doğrusöz, Altın, s. 150-151.