293 / 473
Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde 3. Kişinin (Alıcı) Hak ve Sorumlulukları
292
yayılmış olmasından dolayı ve edim borcunun bu özelliği yönünden sürekli
borç ilişkilerine özgü kuralların da gözetilmesi gerekir. Kanunda da istis-
na sözleşmeleri düzenlenirken sürekli borç ilişkilerine özgü kurallara yer
verildiği görülmektedir. O halde Hukuk Genel Kurulu kararında da açıkça
belirtildiği gibi inşaat sözleşmeleri geçici- sürekli karmaşık bir özellik taşı-
maktadır. Borçlar Kanunun 106-108 maddeleri ise ani edimli sözleşmelere
ait kuralların doğuracağı sonuçlara göre düzenlenmiştir.”
denilmektedir.
Burada inşaat sözleşmesine bu nitelik karmaşık nitelik verilirken söz
konusu içtihadı birleştirme kararının netice kısmı gerekçe ile uyum-
suz bir şekilde ortaya çıkmıştır.
“İstisna sözleşmesinin bir türü olan
inşaat sözleşmelerine müteahhidin kendi kusuru ile işi muayyen zamanda
bitirmeyerek temerrüde düşmesi nedeni ile sözleşmenin iş sahibi tarafından
feshi halinde uyuşmazlığın kural olarak Borçlar Kanunu 106–108 maddele-
ri hükümleri çerçevesinde çözümlenmesi gerekeceğine ancak olayın niteliği
ve özelliğinin haklı gösterdiği durumlarda Medeni Kanunun 2. maddesi
hükmü gözetilerek sözleşmenin feshinin ileriye etkili sonuç doğuracağına
karar verildi. ”
3
İçtihadı birleştirme kararının gerekçesi ile sonuç uyumsuzdur.
Çünkü Medeni Kanun’un 2. maddesindeki dürüstlük ve iyi niyet ku-
ralı genel bir hukuk kuralıdır. Bu kural evrensel bir hukuk kuralı olup
katalizör hükümlerdendir. Adalete rengini ve kokusunu veren hü-
kümlerdendir. Adeta her uyuşmazlık bu hükmü bünyesinde zorunlu
olarak taşır. Bu neden ile Medeni Kanun’un 2. madde uygulanması
kavrama karma bir nitelik vermez. Başka bir deyim ile ister ani edimli
bir akit olsun ister sürekli edimli bir akit olsun bu iki kavramın içeri-
ğinde de MK. 2. madde düsturu vardır. Bu neden ile söz konusu içtiha-
dı birleştirme kararı kanaatimce netice olarak inşaat sözleşmesini ani
edimli akit olarak nitelemiştir. Nitekim aşağıdaki kararda da bu husus
vurgulanmıştır. Ama gerekçesi yanlıştır.
Yargıtay şu kararları ile görüşünü ortaya koymuştur. “
Eser söz-
leşmeleri iki tarafa hak ve borç yükleyen
ani edimli
sözleşmelerdendir. Bir
sözleşmenin iki tarafa hak ve borç yüklüyor olması demek iki tarafın da o söz-
leşmeden dolayı hem alacaklı hem de borçlu olması demektir. Ani edimli söz-
3
KOSTAKOĞLU Cengiz İçtihatlı İnşaat Hukuku ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi
sh. 807–812