63 / 473
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu ile Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Tahliye ...
62
zenlenen sona erme sebepleri kiracının durum ve davranışları ile ilgili
değildir. Yani kiracı kira sözleşmesine uygun davranmış olsa bile, onun
kiralananı boşaltmak zorunda kalacağı haller ele alınmaktadır. Her ne
kadar gereksinim, yeniden inşa ve imar ihtimalleri TBK. m. 350’de tek
fıkra halinde düzenlenmişse de, bu ihtimallerin farklı başlıklar halinde
incelenmesi konunun aydınlatılması bakımından faydalı olacaktır.
A. Kiralananı Konut Olarak Kullanma İhtiyacı
TBK. m. 350’de sayılan tahliye sebeplerinden ilki, kiralananın ki-
raya veren, onun eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla
yükümlü olduğu diğer kişiler için konut olarak kullanma zorunlulu-
ğunun ortaya çıkmasıdır. Kanun’un bu hükmüne göre kira sözleşme-
sinin sona erdirilebilmesi için, başlıca iki şart aranmaktadır. Bunlardan
birincisi, ihtiyaç sahibi kişilerin kiraya veren veya kiraya verene belli
yakınlıkta olmasıdır. 6570 sayılı Kanun’un 7/b maddesini kısmen kar-
şılayan bu hükümde konut ihtiyacı sebebiyle tahliye davası açılabilme-
si için, 6570 sayılı Kanun’dan farklı olarak, ihtiyacın şahsında doğduğu
kişilerin kapsamının genişletildiği görülmektedir. 6570 sayılı Kanun’un
7/b maddesinde sadece kiraya verenin kendisi, eşi veya çocukları için
konut ihtiyacına dayalı tahliye talep edilebilecekken, TBK. m. 350’de
kiraya verenin kendisi ve eşi yanında altsoyu, üstsoyu ve bakmakla yü-
kümlü olduğu diğer kişiler için de kira sözleşmesinin sona erdirilmesi
dava edilebilecektir. Kanun’un madde gerekçesinde
“çocuk”
sözcüğü
yerine
“altsoy”
teriminin kullanılmasıyla, 6570 sayılı Kanun’un uygu-
lanmasında karşılaşılan torun ve torun çocuğu gereksinimi bakımın-
dan ortaya çıkan olumsuz çözümlerin terk edilmesinin amaçlandığı
ifade edilmiştir
5
. Halbuki 6570 sayılı Kanun’un 7/b maddesinde kiraya
verenin sadece kendisi, eşi ve çocukları için konut ihtiyacının doğması
halinde tahliye davası açılabilecekti. Yargıtay da ihtiyacın kanun met-
ninde sayılan kişilerin şahsında doğması şartına sıkı surette bağlı kal-
maktaydı. Örneğin üstsoy olan baba kanun metninde sayılmadığı için
babanın veya altsoy sayılmadığı için torunun konut ihtiyacı nedeniyle
tahliye davası açılamamaktaydı
6
. Ancak Yargıtay ihtiyacın kapsamı ile
5 Madde gerekçesi için bkz. Antalya, a. g. e., s. 397.
6 Babanın konut ihtiyacının için tahliye istenemeyeceğine dair bkz. Y. 6. HD., E.
1992/2393, K. 1992/2782, T. 25. 02. 1992, (Burcuoğlu, a. g. e., s. 392); torunun ihti-
yacı için bkz. Y. 6. HD., E. 12688, K. 12726, (Burcuoğlu, a. g. e., s. 392).