TBB Dergisi 103. Sayı

TBB Dergisi 2012 (103)

Hayrettin YILDIZ

227

nü de

“yarı-başkanlık sistemi”

oluşturur. Tipik örneğini Fransa yöne-

tim tarzının teşkil ettiği bu modelde bir anlamda parlamenter sistem

ile yarı başkanlık sistemi kaynaştırılmıştır, zira başkanlık sisteminden

farklı olarak başbakan ve bakanların meclise karşı sorumlulukları söz

konusudur. Burada sistemin parlamenter olmasını engelleyen bir baş-

ka neden de devlet başkanının doğrudan halk tarafından seçimle işba-

şına gelmesi ve geniş yetkilerle donatılmış olmasıdır

Aslında prensip olarak yerel siyasette parlamento hukukundaki

gibi belirgin bir biçimde görülebilecek düzeyde yürütme organı ile ka-

rar organı arasında özünde birbirine eş benzerlikler bulunmamaktadır.

Buna ilaveten yerel alandaki demokrasi ile ulusal arenadaki demokra-

si, birbirlerine benzetilebilirlerse de aralarında dayandıkları esas açı-

sından bir takım farklılıklar vardır. Her şeyden önce ulusal demokrasi

bir tür egemenlik yetkisinin ifadesini temsil ederken, yerel yönetimin

esas gayesi milli egemenlik değil daha ziyade idari hizmetleri yerine

getirmek ve yerel halkın lokal ihtiyaçlarını karşılamaktır

. Yerel yöne-

timler kendi yetkilerini kendileri belirleme yetkisinden

(compétence de

déterminer sa propre compétence)

yoksun oldukları için milli egemenliği

temsil etmezler. Bu nedenledir ki zaten, yerel yönetimlerin ne Ana-

yasa ne de kanun yapma yetkileri bulunmamaktadır. Yine de yakın

zamanda yapılan düzenlemelerle yasa koyucu, ulusal parlamentonun

işleyişiyle yerel yönetimlerin organlarının işleyişi arasında bir takım

paralellikler ve benzerlikler meydana getirmiştir. Küçük çapta da olsa

yerelde de ulusal alandakine benzer bir yönetim, benzer bir seçim sis-

temi ve nihayetinde benzer organlar bulunmaktadır. Mahalli idareler

aynı parlamentodakini anımsatır şekilde karar organı olan bir meclis

ve bu meclisin verdiği kararları icradan sorumlu bir yürütmeden mü-

teşekkildir. Yazının devamı bu iki temel organının birbirleriyle ilişkisi-

ne ve bu ilişkiye etki eden diğer müesseselere dairdir.

II. YEREL MECLİSİN YÜRÜTME ORGANI HAKKINDA BİLGİ

ALMA VE YÜRÜTME ORGANINI DENETLEME YOLLARI

Son yıllarda Avrupa Birliği uyum yasaları çerçevesinde gerçekleş-

tirilen kanun değişiklikleri ile yerelde uygulanan yönetim biçiminin

dizaynı yapılırken olabildiğince parlamento hukukundan esinlenerek

İbid., s. 453

STEPHANE Guérard, La demokrasi locale en questions, RDP, 2004, s. 1309