TBB Dergisi 103. Sayı

İnsan Hakkı Olarak Çevre ve Çevre Hukukuna Hakim Olan Bazı İlkeler

354

Çevreye zarar vermek, insan hakları evrensel beyannamesinde-

ki ve diğer belgelerdeki insan haklarının altını oyar ve zayıflatırken,

bunu ayrıntılı olarak incelemek gerekir.

1.4. Çevreye ilişkin en açık ve bağlayıcı ifade, Çocuk Hakları

Sözleşmesi, m.24 yer almaktadır.

Madde 24

1 c) Temel sağlık hizmetleri çerçevesinde ve başka olanakların yanı

sıra, kolayca bulunabilen tekniklerin kullanılması ve besleyici yiyecek-

ler ve temiz içme suyu sağlanması yoluyla ve çevre kirlenmesinin teh-

like ve zararlarını göz önüne alarak, hastalık ve yetersiz beslenmeye

karşı mücadele edilmesi;

e) Bütün toplum kesimlerinin özellikle anne- babalar ve çocukla-

rın, çocuk sağlığı ve beslenmesi, anne sütü ile beslenmesinin yararları,

toplum ve çevre sağlığı ve kazaların önlenmesi konusunda temel bil-

gileri elde etmeleri ve bu bilgileri kullanmalarına yardımcı olunması;

1.5. 1993 Dünya İnsan Hakları Viyana Konferansı’nda

kabul edi-

len Viyana Deklarasyonu ve Eylem Programı

m.5 Tüm insan hakları

ve temel özgürlükler evrensel, bölünmez, karşılıklı olarak birbirine ba-

ğımlı ve birbirine bağlıdır. Uluslararası toplum insan haklarını küresel

olarak, adil, eşit, aynı önem ve düzlemde ele almalıdır.

Su hakkının diğer temel insan hakları gibi dava edilemeyeceğini

ileri sürmek, insan haklarının bir bütün ve birbirine bağlı olduğu şek-

lindeki genel prensibe de aykırıdır.

Bunun anlamı, ekonomik, sosyal ve kültürel hakların önem açısın-

dan diğer haklarla eşit olduğu; nitelik ve dava edilebilirlik açısından

aynı konumda olduklarıdır. Bu yüzden, bu hakların korunma meka-

nizması da sivil ve politik haklarla aynı güçte olmalıdır.

Türkiye, Viyana Deklarasyonunu 9 Ekim 1993 tarihinde imzalamıştır.

(Symbol)/A.CONF.157.23.En

(21.10.2008)

Report by the Special Rapporteur on the right to food, Mr. Jean Ziegler, submitted

in accordance with Commission on Human Rights Resolution 2001/25, parag. 33

89/$FILE (21.10.2008)