TBB Dergisi 103. Sayı

TBB Dergisi 2012 (103)

Erol ÇİÇEK

357

AİHM’e göre, başvurucular kendilerinin fiziki ve ruhi yapılarını et-

kileyen çok ciddi bir kirlenmenin olduğunu göstermek zorundalar. Gö-

rüldüğü gibi AİHM kararı, Danıştay kararlarının gerisinde kalmaktadır.

Mahkeme, Lopez Ostra v Spain davasında ise, ciddi çevre kirli-

liğinin, kişilerin sağlık ve mutluluğunu etkileyebileceğini; evlerini

kullanmalarına engel olabileceğini ve bu suretle kişilerin aile ve özel

hayatlarını, yaşamlarını ciddi olarak tehlikeye atmaksızın, ters yönde

etkileşebileceğini kabul etmiştir. (para.51)

Buradan çıkan sonuç, başvurucuların yaşamlarının ciddi şekilde

tehlikede olduğunu ispat etmek zorunda değildir.

Polonya’ya karşı, Leon and Agnieszak Kania v. Poland davasında,

başvurucu, evlerine bitişik bir kooperatif hakkındaki şikayeti ile ilgili

idari işlemlerin aşırı uzun olduğu gerekçesiyle mahkemeye başvur-

muştur. Kooperatif faaliyetinin ciddi gürültü ve kirlilik yarattığı, uzun

süreli ve ciddi sağlık problemlerine neden olduğunu iddia etmiştir.

AİHM, idari işlemlerin süresinin aşırı uzun olduğu ve bunun ma-

kul süre kavramına aykırı olduğunu ve sonuçta adil duruşma ilkesine

aykırı olduğunu tespit edip, ihlale karar vermiştir.

AİHM, AİHS’de açık hüküm olmamasına rağmen bireyleri doğru-

dan ve ciddi şekilde etkileyen gürültü veya başka çeşit kirlenme du-

rumlarında insan hakları ve çevre arasındaki ilişkiyi kabul etmiştir.

Başvurucunun, özel hayata ve aile hayatına saygı gösterilmesi hak-

kı bağlamında, AİHS’de açık bir düzenleme olmamasına rağmen, temiz

ve sakin bir çevrede yaşama hakkıyla ilgili olarak, kirletme ister devlet

ister özel kaynaklı olsun; devletin özel sektör faaliyetlerini uygun şe-

kilde düzenlemedeki eksikliği nedeniyle sorumluluğunun doğduğuna

sözleşmenin 8. maddesinin ve uygulanabileceğine karar vermiştir.

16 Haziran 2010’da Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Avrupa

Konseyi Parlementosu ve BM’ nin sağlıklı ve yaşanabilir bir çevre hak-

kının ek bir protokolle, AİHS’ne dahil edilmesi için yaptıkları öneriyi

reddetti. Parlemento bu kararı 37 karşı 54 oyla almıştır.

Case Of Leon And Agnıeszka Kanıa V. Poland (Application No. 12605/03) parag. 98,99

udoc-en&action=html&table=F69A27FD8FB86142BF01C1166DEA398649&key=3

9120&highlight=