TBB Dergisi 103. Sayı

TBB Dergisi 2012 (103)

Erol ÇİÇEK

369

Uluslararası Adalet Divanı ise,

The Gabcikovo-Nagymaros kara-

rında ihtiyat ilkesini dar yorumlamış ve bir devletin sözleşmeden bu

ilkeye dayanarak çekilebilmesi için bir olasılıktan ziyade, güvenilir bi-

limsel delillere dayanarak gerçek bir riskin yakın zamanda gerçekleşe-

bileceğini göstermesi gerektiğini savunmuştur.

Görüldüğü gibi uluslararası hukukta normun tanımı ve yeri ko-

nusunda tartışmalar sürmektedir. Normun yeni gelişen bir ilke olması

nedeniyle bu normal karşılanmalıdır. İhtiyat ilkesi sürdürülebilir kal-

kınma ile ilgili olarak, sonuçta uluslararası hukukun adet normu sevi-

yesine ulaşmıştır.

Avrupa Adalet Divanı, ihtiyat ilkesi ile ilgili olarak 1998’de önem-

li bir karar verdi. Avrupa Komisyonu, deli dana hastalığı nedeniyle

İngiltere’den et ürünleri ve sığır ithalatını yasakladı. İngiliz Ulusal

Çiftçiler Birliği tarafından açılan davada, orantılılık ilkesinin ihlal edil-

diğini ileri sürdü. Divan, orantılılık ilkesi gereği en az külfetli olan se-

çeneğin seçilmesi gerektiğini kabul etti, fakat insan sağlığına dönük bir

riskin varlığının ve niteliğinin belirsiz olduğu durumlarda, kurumla-

rın riskin gerçekliği ve ciddiliği tamamen ortaya çıkana kadar koruyu-

cu tedbirler alabileceğini kabul etti Ayrıca kamu sağlığının korunması

gereğinin, ekonomik mülahazaların önünde olduğunu ihtiyat ilkesine

atıf yaparak belirtti.

5.5. Avrupa’da İhtiyat İlkesinin Uygulanması

Avrupa Birliği’nde, önceden birlik tarafından izin verilmiş gıda

katkı maddeleri kullanılabilmektedir. Üye devletler geçici olarak bun-

ların kullanımını askıya alabilmekte veya yasaklayabilmektedirler. Bu

durumda üye devlet, diğer devletleri ve Komisyonu yasaklamanın ge-

rekçeleri konusunda ivedi olarak bilgilendirmek zorundadır.

Bu durumlarda Komisyon veya Konsey yasağın onaylanmasına

veya kaldırılmasına karar verir ve üye devletleri bilgilendirir.

The Evolution and International Acceptance of the Precautionary Principle

Jon M.

Van Dyke, s14

The Principle of the Precautionary Approach to Human Health, Natural Resources

and Ecosystems, J.

Hepburn, with M.-C. Cordonier Segger & M. Gehring

. s.22

A.ge.17