38 / 465
TBB Dergisi 2012 (103)
Zeki YILDIRIM / Ekrem ÇETİNTÜRK
37
E. 14/12/2009 tarihli ve 5941 sayılı Kanun
5941 sayılı Kanun’la 3167 sayılı Kanun yürürlükten kaldırılmış
başta karşılıksız çek düzenleme suçuna ilişkin olmak üzere, tamamen
yeni yaklaşımlar içeren hükümler getirilmiştir.
24
5941 sayılı Kanun’un 5. maddesinin birinci fıkrası uyarınca, üzerin-
de yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde
ibrazında, çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet
veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak,
binbeşyüz güne kadar adlî para cezasına hükmolunacağı, ancak, hük-
medilecek adlî para cezasının çek bedelinin karşılıksız kalan miktarın-
dan az olamayacağı, mahkemenin ayrıca, çek düzenleme ve çek hesabı
açma yasağına; bu yasağın bulunması hâlinde, çek düzenleme ve çek
hesabı açma yasağının devamına hükmedileceği düzenlenmiştir. Bu
düzenleme ile ayrıca tüzel kişilerin sorumlu yönetici veya yöneticileri
ve çeki keşide eden imza yetkilileri hakkında adli para cezası yanında
çek hesabı açma ve çek düzenleme yasağı imkanı getirilmiştir.
Buna göre, 5941 sayılı Kanun’la, para cezası ve adli yaptırım uy-
gulamasına devam edilmiştir. Bununla birlikte, güvenlik veya koruma
tedbiri niteliğinde, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı uygulan-
ması yönünde bir düzenleme yapılmıştır.
F. 31/1/2012 tarihli ve 6273 sayılı Kanun
5941 sayılı Çek Kanunu’nun 5 inci maddesinde, karşılıksız çek ke-
şide etme suçu için adlî para cezası öngörülmüş olmasına karşılık, bu
cezanın ödenememesi durumunda infazı para cezasının hapis cezası-
na dönüştürülmesi suretiyle yerine getirildiğinden, adlî nitelikteki bu
yaptırım, gerek uygulamada gerekse doktrinde uzun zamandır eleş-
defa işleyenler için çek bedeli tutarı kadar olmak üzere nispi para cezası verilmesi, ancak
çeke olan güvenin zaafa uğratılmaması ve cezada etkinliğin arttırılması bakımından bu
suçtan mükerrirler hakkında hapis cezası verilmesi hükme bağlanmaktadır
”.
24
KIRCA İsmail; 5941 Sayılı Çek Kanunu- Bir Değerlendirme, Konferans, 5941 Sayılı
Çek Kanunu Konferans 22 Ocak 2010, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Ens-
titüsü, Yayın No: 456, 2010/III, s.5. ÇAĞLAR Hayrettin; 5941 Sayılı Çek Kanunu
Hükümlerine Göre Ticaret Şirketi Yöneticilerinin, Temsilcilerinin ve İmza Yetki-
lilerinin Çek Hesabı Açma ve Çek Düzenleme Yasağı, Gazi Üniversitesi Hukuk
Fakültesi Dergisi C.XIII, Y.2009.Sayı 1-2, s.2.