87 / 441
Bireysel Emeklilik Sistemine Yönelik Değişikliklerin Eleştirisi
86
mayacağı gibi, kişi haklarının özüne de dokunamaz.”
31
Yasa koyucu
kamu yararının gerektirdiği önlemleri bulmak zorundadır.”
32
Kamu
yararının gerektirdiği düzenlemeleri yapmak, çareleri düşünüp önlem
almak, yasa koyucunun en doğal hakkı ve ödevidir. Yeter ki düzen-
lemeler yapılırken doğrudan doğruya amaçlanan hizmetin gerekleri
göz önünde tutulmuş, istenen nitelik ve kısıtlamalarla hizmet arasında
gerçeklere uygun nesnel ve zorunlu bir neden-sonuç bağı kurulmuş
olabilsin”
33
1.2.3. Kamu Yararı ve Kamu Gideri İlişkisi
Tüm kamu etkinlik ve faaliyetlerinin temel amacını teşkil eden ve
onlara meşruluk kazandıran kamu yararının sağlanması düşüncesi
esasen kamu harcama ve giderlerinin de yapılabilmesine imkan sağ-
layan ana etkendir. Kamu yararını amaçlamayan ya da kamu yara-
rına yönelmeyen bir kamu harcaması ya da gideri tahsis yönünden
sıkıntılıdır. Nitekim, 3454 sayılı
“Adalet Teşkilatını Güçlendirme Fonu
Kurulmasına Dair Kanun”
a
34
göre oluşturulacak fondan 1989 Yılı Bütçe
Yasasının 64’üncü maddesi ile hâkimlere konut için kredi verilebilme
olanağı sağlanması, Anayasa’nın 73’üncü maddesinin birinci fıkrasına
göre vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler ancak
“kamu
giderini karşılamak”
üzere toplanabileceği hükmü karşısında bu fondan
yapılacak harcamaların bir bölümünün kamu gideri olma niteliğini
tartışmalı hale getirmesi nedeniyle eleştirilmiştir.
35
Kamu hizmetlerin-
de
36
de esasen kamu yararı ekseninde hizmet görüş geçerlidir.
31
AYMK, 29/4/1980, E.1979/37, K.1980/26. 23.08.1980 tarihli ve 17084 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanmıştır.
32
AYMK, 25/4/1974, E.1973/41, K.1974/13. 14.09.1974 tarihli ve 15006 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanmıştır.
33
AYMK, 31.12.1992, E.1992/40, K. 1992/55.
34
04.06.1988 tarihli ve 19832 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
35
AnayasaMahkemesi Üyeleri Yılmaz Aliefendioğlu, Muammer Turan ve Ahmet N.
Sezer tarafından yazılan karşıoy gerekçesi için bknz; AYMK, 8.9.1989, E. 1988/37,
K. 1989/36, 18.01.1990 tarihli ve 20406 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
36
Toplumsal yaşamın zorunlu gereksinmelerini karşılayan hizmetler, nitelikleri
gereği kamu hizmeti olarak görülmüştür. Düzenlilik ve süreklilik kamu hizme-
tinin önemli öğelerinden birini oluşturmuştur. Nitekim, bunun yokluğu toplum
yaşamını altüst eder. Bir kamu hizmeti, ülke çapında, tüm halkın gereksinme-
sine yanıt verebileceği gibi; belli bir yörede belli bir topluluğun gereksinmesini
de karşılayabilir. Başka bir anlatımla, hizmetin ülkesel, yöresel veya toplumun
bir kesimi için söz konusu olması onun kamu hizmeti olma niteliğini etkilemez.
AYMK, 09.12.1994, E. 1994/43, K. 1994/42-2, 24.01.1995 tarihli ve 22181 sayılı Res-